QatarEnergy
| QatarEnergy | |
 | |
| Түрі | |
|---|---|
| Құрылды |
1974 |
| Бұрынғы атауы |
Qatar Petroleum |
| Орналасуы | |
| Басты адамдары |
Саад Шерида әл-Кааби |
| Саласы | |
| Өнімі |
Сұйытылған табиғи газ |
| Айналым |
▲ $21 млрд (2020) |
| Таза табыс |
▲ $7,9 млрд (2020) |
| Активтер |
▲ $116 млрд (2020) |
| Қызметкерлер саны |
7841 (2021)[2] |
| Басшы компания |
Катар үкіметі |
| Еншілес компания |
Qatargas |
| Аудитор | |
| Сайты | |
QatarEnergy (араб.: قطر للطاقة), бұрын Qatar Petroleum (QP)[3] — Катар ұлттық мұнай-газ компаниясы. Компания Катардағы барлауды, өндіруді, өңдеуді, тасымалдауды және сақтауды қоса алғанда, барлық мұнай және газ қызметін басқарады. Президент және бас директор Саад Шерида әл-Кааби, Энергетика жөніндегі мемлекеттік министр. Компанияның қызметі мемлекеттік жоспарлау органдарымен, бақылаушы органдармен және саясатты жүзеге асыратын органдармен тікелей байланысты. Мұнай мен табиғи газдан түсетін кірістер елдің жалпы ішкі өнімінің 60 пайызын құрайды. 2018 жылғы жағдай бойынша мұнай мен газ қоры бойынша әлемдегі үшінші ірі мұнай компаниясы болды.[4] 2020 жылы компанияның жалпы кірісі 21 миллиард АҚШ долларын, таза кірісі 7,9 миллиард АҚШ долларын және жалпы активтері 116 миллиард АҚШ долларын құрады.[5][6] 2021 жылы QatarEnergy әлемдегі ең үлкен бесінші газ компаниясы болды.[7]
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1935 жылы Ағылшын-Парсы мұнай компаниясы (қазіргі BP) Катарда мұнай іздеуді бастады, осы мақсат үшін Petroleum Development (Qatar) Ltd. еншілес компаниясын құрады. Мұнай 1939 жылы ашылды (Духан кен орны), бірақ Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуына байланысты игеру 1947 жылы басталып, 1949 жылдың аяғында Катардан мұнайы бар алғашқы танкер жіберілді[8]. 1952 жылы Royal Dutch Shell Катарға іргелес Парсы шығанағы суларында мұнай іздеуге концессия алды және Shell компаниясының еншілес кәсіпорнын — Катар құрды. 1960 жылдары Идд Аль Шардди және Майдан Махзам, 1970 жылдары Бул Кханин және Аль Бундук кен орындары ашылды. 1973 жылы Катар үкіметі екі компанияның 25 пайыздық үлесін иеленсе, 1974 жылы үлесті 60 пайызға дейін арттырды. Сол 1974 жылы Qatar General Petroleum Corporation ұлттық мұнай компаниясы құрылды. Ол 1976 жылы Petroleum Development (Катар) және 1977 жылы Shell Company-Qatar компаниясын қабылдады. Директорлар кеңесіндегі орындардың жартысын, соның ішінде төрағалық қызметті елдің билеуші әулетінің мүшелері Әл Тани иеленді[9].
Катардағы алғашқы мұнай өңдеу зауыты 1953 жылы Месаидте салынған, екіншісі – 1974 жылы олардың өнімділігі тек ішкі тұтынуға ғана жетеді. 1983 жылы Месаидте жаңа мұнай өңдеу зауыты іске қосылды, бұл мұнай өнімдерін экспорттауды бастауға мүмкіндік берді. Солтүстік кен орны 1971 жылы ашылды, одан кейінгі бұрғылау оның әлемдегі белгілі табиғи газ кен орны екенін растады. Мұнай қорының таусылуымен Катар үшін табиғи газ өндірудің маңызы арта түсті. Ол қолданудың алуан түрін тапты: электр энергиясын өндіру, болат, цемент, тыңайтқыштар, мұнай-химия, суды тұщыту; бұл үшін Qatar General Petroleum Corporation құрамында сәйкес еншілес компаниялар құрылды. 1984 жылы Солтүстікті дамыту инфрақұрылымының құрылысы басталды, оның құрамына табиғи газды өңдеу және сұйытылған газ және сұйық отын өндіру кәсіпорындары кірді. Жобаның бірінші кезеңі 1991 жылы жұмысын бастады. Жобаны 1984 жылы құрылған компания жүзеге асыруда Qatargas акцияларының бақылау пакеті Qatar General Petroleum Corporation компаниясына тиесілі, миноритарлық акциялар BP, Total және жапондық Marubeni және Mitsui топтарына тиесілі[9].
2001 жылы компанияның атауы Qatar Petroleum және 2019 жылы QatarEnergy болып өзгертілді.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Annual Review 2018 - English.pdf - page 29.
- ↑ Annual Review 2020 (ағыл.). QatarEnergy. Тексерілді, 6 шілде 2022.
- ↑ Reuters. Qatar Petroleum changes name to Qatar Energy signalling new strategy (ағыл.), Reuters (11 қазан 2021).
- ↑ "Oil and Gas Reserves by Country or Company"(қолжетпейтін сілтеме), Data360.
- ↑ 2020 Annual Review.
- ↑ Qatari Riyal to US Dollar Spot Exchange Rates for 2020.
- ↑ Russian oil and gas: headed for long-term decline?, Financial Times (7 маусым 2022).
- ↑ The Qatar Oil Discoveries (ағыл.). GEO ExPro. Тексерілді, 6 шілде 2022.
- ↑ a b Qatar General Petroleum Corporation -- Company History (ағыл.). International Directory of Company Histories, Vol. 4. St. James Press, 1991. Тексерілді, 6 шілде 2022.