Джон Хазбрук Ван Флек

Джон Хазбрук Ван Флек
ағылш. John Hasbrouck van Vleck
Туған күні	13 наурыз 1899 (1899-03-13)
Туған жері	Мидлтаун, Коннектикут, АҚШ
Қайтыс болған күні	27 қазан 1980 (1980-10-27) (81 жас)
Қайтыс болған жері	Кембридж, Массачусетс, АҚШ
Азаматтығы	АҚШ
Ғылыми аясы	физика
Атақты шәкірттері	Роберт Сербер Филип Андерсон Томас Кун
Несімен белгілі	диа- және парамагнетизм кванттық механикалық теорияның авторы
Марапаттары	АҚШ ұлттық ғылым медалі (1966) Физика саласындағы Нобель сыйлығы (1977)

Джон Хасбрук Ван Флек (ағылш. John Hasbrouck van Vleck; 13 наурыз 1899, Мидлтаун — 27 қазан 1980, Кембридж, Массачусетс) — американдық физик, физика бойынша 1977 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.

АҚШ Ұлттық ғылым академиясының (1935), Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (1967), Франция ғылым академиясы мүшесі.

Атом құрылысының кванттық теориясы, магнетизм, валенттілік теориясы, атомдық және молекулалық спектрлерді, ферро— және ферримагниттік резонанстарды зерттеу бойынша жұмыс істеді. Заттың магнетизмінің заманауи өкілдерін жасаушылардың бірі. Диа— және парамагнетизмнің кванттық механикалық теориясын жасады (1926—1928), ассиметриялық атомдар мен молекулалардың диамагниттік сезімталдығына ванфлектік парамагнетизм (1927) деп аталатын парамагниттік қосымша алынды. Интракристалдық (лиганды) өріс теориясын жасады. Ол антиферромагнетизмнің егжей-тегжейлі түсіндірмесін берді (1941), антиферромагнетиктерге арналған молекулалық өрістің термодинамикалық теориясы, локализацияланған спиндердің Гейзенберг моделін әзірледі және Гамильтонның тиімді спинін ұсынды.

(1940—1941) кристалдардағы парамагниттік иондар үшін спин-орбиталық әрекеттесу және торлы тербеліс арқылы кристалішілік өрістің модуляциясы нәтижесінде пайда болатын спин-торлы релаксация теориясы құрылды (Крониг — Ван Флек механизмі). Төмен температурада парамагниттік иондардың спиндік-торлы релаксациясында фонондық тарбок әсерін болжап, ядролардың динамикалық поляризациясы мәселесіне спин температурасы түсінігін енгізді. Ол электрондардың спин-орбиталық әсерлесуімен байланысты анизотропты әсерлесудің жаңа түрін ашты және магниттік анизотропияның микроскопиялық теориясын құрады.

Марапаттары

• 1929 — Гуггенхайм стипендиясы
• 1950 — Рихтмейер мемориалдық сыйлығы
• 1965 — Ирвинг Ленгмюр сыйлығы
• 1966 — АҚШ Ұлттық ғылым медалі
• 1971 — Эллиот Крессон медалі
• 1974 — Лоренц медалі
• 1977 — Филип Андерсон және Невилл Моттпен бірге физика бойынша Нобель сыйлығы, «Магниттік және ретсіз жүйелердің электрондық құрылымына іргелі теориялық зерттеулері үшін».

Сілтемелер

• Дж. Ван Флек . «Кванттық механика — магнетизмді түсінудің кілті». Нобель дәрісі // Физика ғылымдарының жетістіктері, 127 том, 1 шығарылым, қаңтар 1979 ж.
• Храмов Ю. А. Ван Флек Джон Хасбрук // Физиктер : Өмірбаяндық анықтама / Ред. А.И. Ахиезер. — Ред. 2-ші, өңд. және тол. — М. : Наука, 1983. — Б. 55. — 400 б. — 200 000 дана.
• ВАН ВЛЕК (Van Vieck), Джон X. // Нобель сыйлығының лауреаттары: Энциклопедия: А — Л. — М.: Прогресс, 1992. — 241-244 б.
• Нобель комитетінің сайтынан ақпарат (ағыл.) )
• Джон ван Флек фотосуреттері (қолжетімсіз сілтеме) Американдық физика институтының Эмилио Сегре көрнекі мұрағатының сайтында