Керей мен Жәнібек хандар ескерткіші

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Керей мен Жәнібек хандар ескерткіші,
қола, гранит. Биіктігі: 12 метр.
Астана, Бірінші Президент мұражайының маңы

Керей мен Жәнібек хандар ескерткішіАстана қаласындағы қазақтың алғашқы хандарына қойылған ескерткіш.

Ескерткіштің іргетасынан бастап, найзаның ұшына дейінгі жалпы биіктігі 12 метрді құрайды; Жәнібек ханның бойы 5,25 метр етіп, ал отырған күйде бейнеленген Керей ханның биіктігі 4 метр етіп құйылды. Әрбір мүсіндік бейне өзіндік ерекшелікке ие: қазақ хандығының тұңғыш басшысы болу жолы берілген Керейдің қазақы ер-тоқымда мығым отыруы және ерлік пен өрліктің, дала көшпенділеріне тән тас-түйін тұлғалы толық бойымен тік тұрған Жәнібектің бейнелері сол кездегі олар құрған Қазақ хандығы оқиғасының мазмұнын ашып тұрған сыңайлы. Сондай-ақ, композицияда хандардың қолдарына сығымдап, қадай ұстаған ту бейнеленген. Бұл көрініс жаңадан құрылған хандықтың беріктігін, тұрақтылығын, өр рухты мақсаттарды көздеген өміршеңдігін аша түседі. Бұл орайда, композиция тарихтың үздіксіздігі мен дәуірлер сабақтастығын білдіреді.[1]

2010 жылдың 1 маусымында өткен ресми ашылу салтанатына президент Н.Ә. Назарбаев қатысқан және келесідей сөз айтқан:[2]

Біз елордамыздың төрінде ұлысымызды заманындай ұйыстырған Керей мен Жәнібек хандардың ескерткішін ашып отырмыз. Бұл тұғырлы тарихымызға, қазақтық елдік дәстүрімізге, мызғымас мемлекеттігімізге арналған мәңгілік белгі. Баршаңызға белгілі, Керей мен Жәнібек хандар қазақ деп аталатын хандықтың алғашқы қадасын қақты.

Жобаның авторы — мүсінші Ринат Әбенов. Ескерткіштің жалпы салмағы — 16,20 тонна.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]