Ресейдің Украинаға басып кіру хронологиясы (наурыз 2022)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Бұл мақала 2022 жылы Ресей Федерациясының Украинаға кең ауқымды шабуылының хронологиясының бөлігі болып табылады.

Айлар бойынша мақалалар тізімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2022 жыл 2023 жыл 2024 жыл
Қаңтар 2023 Қаңтар 2024
Ақпан 2022 Ақпан 2023 Ақпан 2024
Наурыз 2022 Наурыз 2023 Наурыз 2024
Сәуір 2022 Сәуір 2023
Мамыр 2022 Мамыр 2023
Маусым 2022 Маусым 2023
Шілде 2022 Шілде 2023
Тамыз 2022 Тамыз 2023
Қыркүйек 2022 Қыркүйек 2023
Қазан 2022 Қазан 2023
Қараша 2022 Қараша 2023
Желтоқсан 2022 Желтоқсан 2023

1 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ресей Украина қалаларын атқылауды жалғастырды. Харьковта облыстық әкімшілік ғимараты мен орталық алаңға ракета түсті. Украина "Ресей соғыстың бірнеше күнінде мыңдаған әскериінен айырылғанын" хабарлай бастады.

2 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ресей әскері Херсон қаласын қоршауға алып басып кірді. Ресей қорғаныс министрлігі Украинадағы соғыста 498 әскериі қаза болған мәлімдеді. Мәскеу 2 наурыздағы мәлімдемесінде Украинаның 2870 әскериі қаза тапты, 3700 әскериі жараланды деді.

3 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

3 наурыз күні таңғы сағат 6-дағы жағдай бойынша Украина Қарулы Күштерінің Бас штабының баспасөз қызметі ресейлік басқыншы күштері алға басып келе жатқан барлық дерлік аймақтарда нәтижеге жете алмағанын хабарлады.

Шамамен сағат 13.00-де басқыншылар Чернигов орталығындағы көпқабатты тұрғын үйді зымыранмен атты, бейбіт тұрғындарды қаза тапты.

Бровары (Киев облысы) бағытында ұрыс жалғасты, онда украиндық сарбаздар жаудың 4 жаяу әскердің жауынгерлік көліктері мен 2 танкілерін жойды.

4 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Түнгі сағат екілер шамасында ресейлік әскерилер Запорожье АЭС-інің энергоблоктарын атқылау нәтижесінде өрт шықты. Сағат 6-дан кейін өрт сөндірілді.

Николаевте сағат 17:30-дағы жағдай бойынша украин әскерилері қаланы, соның ішінде «Кулбакине» әуежайын басқыншылардан қайтарып алды.

Сағат 18:00-дегі жағдай бойынша ресейлік әскерлердің негізгі күші Киевті қоршауға және басып алынған елді мекендердегі қарсылықты басуға бағытталды.

5 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Наурыздың 4-нен 5-іне қараған түні облыстардың басым бөлігінде салыстырмалы түрде тыныш өтті, шығыс бағытта ресейлік күштер қалалардың тұрғын аудандарын атқылауды жалғастырды, бірнеше инфрақұрылымдық нысандар қирады. Басқыншылар негізгі күштерін Киев пен Харьков қалаларын қоршауға бағыттады. Мариупольдан бейбіт тұрғындарды эвакуациялау басталды.

6 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Украина әскерлері жаудың шабуылының барлық бағыттарында қорғаныс операцияларын жалғастырды. Бас штаб «Жау шабуылдық әлеуетін жоғалтпауға тырысады, бірақ қазіргі жағдайда жауда қару-жарақ, техника мен жеке құрамда үлкен шығындар бар. Бүкіл украин халқының қарсылығының арқасында жаудың рухы азайып кетті» деп мәлімдеді. Беларусь әлі күнге дейін Украинаға қарсы белсенді әскери әрекетке кіріскен жоқ.

8 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

McDonald’s Ресейдегі 850 ресторанын уақытша жабу туралы шешім қабылдады. Гуманитарлық дәліз арқылы Сумы қаласынан бейбіт тұрғындарды эвакуациялау басталды.

9 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ресей қорғаныс министрлігі Украинада соғысып жүргендер арасында "қатардағы жауынгерлер барын" алғаш рет мойындады. Оған дейін Кремль Украинаға тәжірибелі келісім-шартпен жұмыс істейтін әскерилер ғана аттанды деп келген еді. Мариупольдегі перзентхана шабуылға ұшырап, бірнеше адам қаза болды. Олардың арасында жүкті әйел мен бала бар.

10 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Анталияда Украина сыртқы істер министрі Дмитрий Кулеба мен Ресей сыртқы істер министрі Сергей Лавров кездесті. Кездесуден айтарлықтай нәтиже шыққан жоқ.

11 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Владимир Путин Украинадағы соғысқа Сириялық еріктілерді жіберуге рұқсат берді. Ресей әскерилері Мелитополь мэрін кепілге алды. Кейін Украина Мелитополь басшысын Ресей әскерінің қатарында соғысқан 2002-2003 жылғы жастарға алмастырғанын айтты.

13 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Украинадағы соғыста кинодокументалист, журналист Брент Рено қаза болды. Бір ай ішінде соғыста кемі төрт журналист қаза тапты. Зеленский НАТО-дан Украина әуесін жабуды сұрағанымен, НАТО және АҚШ "Егер Украина аспанын жапсақ, НАТО әскерін Украинаға кіргізсек үшінші дүниежүзілік соғыс басталып кетеді" деп мәлімдеді.

14 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Донецкте "Точка-У" ракетасы құлап, 20 адам қаза болғаны хабарланды. Ресей мен Украина бұл шабуылға бір-бірін айыптады. "Первый канал" редактор Марина Овсянникова тікелей эфирде студияға атып шығып, соғысқа қарсылық білдірді. Ресей соты журналиске айыппұл салды, Овсянникова "Первый каналдан" кетті.

15 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Киевке Чехия, Словения және Польша премьерлері келіп, Зеленскиймен кездесті. НАТО, АҚШ және Еуропа елдері Украинаны қару-жарақпен қамтамасыз етуді жалғастырды.

16 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мариупольде драма театрға әуеден шабуыл жасалды. Театрдың жертөлесінде мыңнан аса адам бас сауғалап отырған еді. Қала билігі театрға шабуылдан 300 адам қаза болды деді. АҚШ президенті Джо Байден Владимир Путинді "соғыс қылмыскері" деп атады.

17 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Украина қарулы күштері Ресей әскерінің шабуылы баяулағанын мәлімдеді. Пентагон, әскери сарапшылар, Ұлыбритания Ресей әскері тығырыққа тірелгенін, көп шығынға ұшырап жатқанын айта бастады. Батыс барлаушылары "Ресей Киевті үш күнде аламыз деген ой жүзеге аспады" деді.

18 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ресей әскерилері Львов әуежайының айналасын атқылады. Львов - Украинаның батысындағы ең ірі қала. Ресей билігі Мәскеуде "Қырымның Ресей құрамына қосылғанына сегіз жыл толуын" тойлады. Мәскеу полициясының мәліметінше, "Лужники" стадионында өткен шараға 203 мыңдай адам қатысқан. Шараға Ресей президенті Владимир Путин келіп сөз сөйледі. Ресей Қырымды 2014 жылы аннексиялап алған. Осыдан соң Батыс елдері мен Мәскеудің арасы суып, Ресейге санкциялар салына бастады.

19 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ресей Украинада алғаш рет "Қанжар" гипердыбыстық ракета қолданғанын мәлімдеді.

21 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Америкалық Wall Street Journal газеті америкалық жоғары лауазымды шенеунікке сілтеме жасап, Владимир Путин Киевті алу жоспарынан бас тартты деп жазды. Ресей Украинаға "Мариупольден әскерилеріңді алып кетіңдер" деген ультиматум қойды, бірақ Киев "Мариуполь үшін соңғы әскеріміз қалғанша күресеміз" деді. БҰҰ Украинада соғыс басталғалы кемі 902 бейбіт тұрғын қаза болып, 1459 адам жараланды деп мәлімдеді.

22 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ресей әскері Киевтегі ірі сауда орталығына шабуыл жасады, бірнеше адам қаза болды. Украинадағы соғыста Ресей әскері сапында барған қырғыз бен тәжіктердің қаза тапқаны айтылды. Украина қарулы Киев облысындағы Макаров қаласын Ресей әскерилерінен қайтарып алғанын мәлімдеді.

23 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Мариуполь қаласы әлі қоршауда. Қала басшылығы соғыс басталғалы қалада екі мыңнан аса адам қаза болды деді. Володимир Зеленьский жүз мың адам әлі қалада қалды деп мәлімдеді.

24 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ресей Изюм қаласын басып алдық деді. Украина тарабы "Изюм қаласы үшін ұрыс жүріп жатыр" деп Ресейдің сөзін жоққа шығарды. Украина әскері Ресей әскері басып алған Бердянск қаласының портында Ресейдің "Орск" дейтін десант кемесін жойғанын хабарлады. Украинадағы соғыс басталғалы Ресей 15 мыңнан аса әскериінен айырылды деп мәлімдеді. БҰҰ Украинадан бір айдың ішінде 3,6 млн адам басқа елге босып кетті деді.

25 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ресей қорғаныс министрлігі соғыста 1351 әскери қаза болып, 3825 әскериі жараланғанын мәлімдеді. Мәскеу бір айда Украинаның 14 мың әскериі қаза тауып, 16 мыңы жараланды деп отыр. Киев бір айдың ішінде Ресей 16 мыңнан аса әскериінен айырылды (қаза тапқандар мен жараланғандар) деп мәлімдеді. Наурыздың ортасында Володимир Зеленьский Украинаның 1300 әскери опат болғанын айтқан. АҚШ қорғаныс министрлігі бір айда Ресей кем дегенде 7 мыңға жуық әскериін жоғалтты деп есептейді.

26 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Украина әскері Ресей әскері Киев-тан 35 километр жерге шейін жылжытты. Ресей әскері Қырым мен Донбасс аралығын біріктіре алады. Германияға 4 миллионға ғана кішкене жетпейтіндей Украиндық келді

27 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ұлыбританияның Қорғаныс министрлігі Украинаның шығысындағы ӘАОО тобын қоршау мақсатында Харьков пен Мариупольдің ресейлік әскерлерінің қозғалысын, сондай-ақ Ресей әскери күштерін қайта құру мәселелерін тіркеді. The Wall Street Journal соғыс басталғаннан бері украин күштері кем дегенде 300 танкті жойған Ресей армиясының құжатталған шығындары туралы материал жариялады. Украина Президенті Кеңсесі Басшысының кеңесшісі Алексей Арестович Харьков, Сумы, Киев және Херсон облыстарында қарсы шабуылдар туралы мәлімдеді.
  • Ресей әскерлері Луцк қаласындағы мұнай базасына зымыран шабуылын жасады.
  • Украина Жоғарғы Радасының адам құқықтары жөніндегі уәкілі Людмила Денисова Чернобыль атом электр станциясының иеліктен шығару аймағында ірі орман өрттері туралы мәлімдеді. Украинаның Бас прокуратурасы соғыс басталғаннан бері 139 бала қайтыс болды, 200-ден астамы жараланды деп мәлімдеді. Мариуполь мэрі сұхбатында қала тұрғындарының жартысын эвакуациялау, тұрғын үйлердің 90% -. зақымдау немесе жою туралы мәлімдеді.
  • Украина президенті Владимир Зеленский соғыс басталғаннан бері ресейлік журналистерге алғашқы сұхбат берді. Роскомнадзор ресейлік БАҚ-тан сұхбат материалдарын жарияламауды талап етті.

28 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ирпень мэрі Александр Маркушкин тұрғындардан минадан тазартылғанға және "тазартылғанға" дейін бірден оралмауын сұрап, қаланы босату туралы мәлімдеді, күннің соңында президент Владимир Зеленский хабарламаны растады.
  • Ұлыбританияның әскери барлауының ресми шығарылымына сәйкес, Мариуполь орталығы украин күштерінің бақылауында болды; Мариуполь мэрі Вадим Бойченко қоршаудағы қаладан тұрғындардың жартысы (соғысқа дейінгі 540 мың халықтың) эвакуацияланғанын хабарлады.
  • Ресей әскерлері Киев облысының Боярка қаласының маңындағы теміржол инфрақұрылымына соққы берді, нәтижесінде Киевтен оңтүстік-батысқа қарай пойыздардың қозғалысы тоқтап қалды.
  • БҰҰ мәліметтері бойынша, Ресей шапқыншылығы басталғаннан бері Украинадан 3,8 миллионнан астам адам кеткен.

29 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • CNN АҚШ-тың барлау көздеріне сілтеме жасай отырып, Ресей әскерлерінің бір бөлігі Киевтен шығарылғанын хабарлады, Бұл Ресей стратегиясының "маңызды" өзгерісі ретінде қарастырылды.
  • Таңертең Ресейдің зымыран соққысы Николаевтағы Николаев облысының мемлекеттік әкімшілігінің 9 қабатты ғимаратын едәуір қиратты. 37 адам қаза тауып, кем дегенде 33 адам жараланды.

30 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • BBC Араб қызметі Украинадағы соғысқа қатысуға келісімшартқа отырған сириялық жалдамалылар туралы материал шығарды. Бұған дейін Ресей тарапы олардың барлығы Ресейге өз отанындағы азаматтық соғысқа араласқаны үшін алғыс айтқысы келетін еріктілер деп мәлімдеген. Deutsche Welle Украина жағындағы соғысқа қатысатын шешендердің ерікті батальондары туралы айтты.
  • ДДҰ басшысы украин ауруханаларында 82 оқ атылып, 72 — ден астам қызметкер мен науқастың қаза тапқаны туралы хабарлады. БҰҰ-ның Адам құқықтары жөніндегі Жоғарғы комиссары Ресей Федерациясының Қарулы күштерінің кассеталық оқ-дәрілерді қолдануын тергеуді бастады. Украина Мариуполь мен Запорожье қалаларынан 3 гуманитарлық дәліз бойынша 1,5 мыңнан астам адамды эвакуациялау туралы, Ресей тарапы — Украина, ЛНР және КХДР аудандарынан бір күнде 20,5 мың адамды және соғыс басталғаннан бері 500 мыңнан астам адамды эвакуациялау туралы хабарлады.
  • АҚШ барлау қызметі Владимир Путиннің жақын ортасы оған соғыс барысы, Ресей Федерациясы Қарулы күштерінің шығындары және санкциялардың салдары туралы жалған ақпарат береді деген баяндаманы құпиясыздандырды. АҚШ Қорғаныс министрлігі Киевке оқ атудың жалғасуы, Донбасста Вагнер ПМК-ның 1000-ға жуық содырларының болуы және Чернобыль атом электр станциясының иеліктен шығару аймағынан Ресей әскерлерінің кетуі туралы хабарлады. Украина тарапының хабарлауынша, ресейлік әскери қызметшілер Қызыл орманда траншеяларды қазу кезінде сәулеленіп, Гомельдегі радиациялық медицина орталығына жеткізілген.
  • Харьковта атыс кезінде газ құбыры зақымданды, Лисичанскіде тұрғын аудандар соққыға жығылды, балабақша қирады. Тергеу комитетінің басшысы Александр Бастрыкин украин тарихының оқулықтарының мазмұнын руссофобия мен тарихтың бұрмалануына тексеруді тапсырды.

31 наурыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Харьков, Чернигов атыстары, Киев маңындағы шайқастар, Мариупольге шабуыл жалғасты. АҚШ Қорғаныс министрлігі Киев, Чернигов, мейіз және Донбасс бағыттарында ресейлік авиацияның 300-ден астам жауынгерлік ұшуы туралы хабарлады. "Медиазона" Украинадағы әскери агрессияға қатысудан бас тартқан Оңтүстік Осетиядан келген 4-ші гвардиялық әскери базаның 300 әскері туралы хабарлады: басылымның хабарлауынша, офицерлер поле алаңына тастауға шешім қабылдаған қаза тапқан отандастың сүйектеріне нашар қолдау мен көзқарас себеп болды.
  • Ресей гуманитарлық жағдай туралы объективті ақпарат жинайтын және оның салдарын азайту үшін жұмыс істейтін ЕҚЫҰ-ның мониторингтік миссиясын ұзартуға тосқауыл қойды Ресей-Украина 2014 жылдан бастап бейбіт тұрғындар үшін соғыс. Украина Ресейді Мариупольдегі гуманитарлық операцияны бұзды және Чернигов маңындағы гуманитарлық бағанға оқ жаудырды деп айыптады. БҰҰ Жоғарғы комиссарының бағалауы бойынша босқындар саны 4 миллион адамнан асты. Украина тарапы соғыс басталғаннан бері 148 баланың қайтыс болғанын мәлімдеді.
  • Ресей президенті Владимир Путин Италия премьер-министрі Марио Драгимен сөйлескенде Украинадағы атысты тоқтату шарттары "әлі жетілмеген" және Зеленскиймен кездесу уақыты әлі келген жоқ деп мәлімдеді.
  • ӘАОО ресейлік әскери техника мен жалдамалыларды Таяу Шығыс елдерінен Беларуссияға көшіру туралы мәлімдеді.
  • Раби Нахман атындағы Халықаралық қайырымдылық қорының өкілі және "Хацала Украина" еврейлерді құтқару ұйымының басшысы Ресей Федерациясының Қорғаныс министрлігінің украин әскерлерінің Уманидегі синагоганы арандату мақсатында әскери қажеттіліктерге пайдалануы туралы мәлімдемесін жоққа шығарды. Бұған дейін Ресей шенеуніктері украин әскерилері синагогадан "балалар"белгісі бар автобустарда қару-жарақ, оқ-дәрілер мен жалдамалыларды алып кетті деп мәлімдеді