Аустрия-Мажарстан
| Аустрия-Мажарстан нем. Österreich-Ungarn маж. Osztrák-Magyar Monarchia Империя | |||||||
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Ұраны лат. Viribus Unitis («Біріккен күш-жігермен») және лат. Indivisibiliter ac Inseparabiliter («Бөлінбейтін және ажырамас») | |||||||
| Әнұраны нем. Gott erhalte, Gott beschütze («Құдайым, сақта, Құдайым, қорға») | |||||||
[[Сурет:.svg) .svg) |]]Аустрия-Мажарстан, 1914 жыл | |||||||
| Астанасы | Вена | ||||||
| Тіл(дер)і | немісше, мажарша | ||||||
| Діні | Католицизм протестантизм, православие, яһудилік және ислам[1] | ||||||
| Ақша бірлігі | гульден, крона (1892 бастап) | ||||||
| Парламент | Рейхсрат, Мажарстаның Сейм | ||||||
| Аумағы | 676 615 км² | ||||||
| Халқы | 52 749 900 чел (Дүние жүзінің халқының 2,9 % ) | ||||||
| Басқару формасы | дуалистік монархия | ||||||
| Династиясы | Габсбургтер әулеті | ||||||
| Аустрия императоры және Мажарстан королі | |||||||
| - 1867 - 1916 | Франц Иосиф I | ||||||
| - 1916 - 1918 | Карл I и IV | ||||||
| Цислейтания министр-президенті | |||||||
| - 1867 | Фридрих фон Бейст (бірінші) | ||||||
| - 1918 | Генрих Ламмаш (соңғы) | ||||||
| Мажарстан премьер-министрі | |||||||
| - 1867 - 1871 | Дьюла Андраши (бірінші) | ||||||
| - 1918 | Янош Хадик (соңғы) | ||||||
| Тарихы | |||||||
| - 15 наурыз 1867 | Құрылуы | ||||||
| - 28 маусым 1914 | Сараеводағы қылмыс | ||||||
| - 31 қазан 1918 | Құлау | ||||||
Аустрия-Мажарстан (нем. Österreich-Ungarn, ресми түрде 14 қазан, 1868 жылдан бастап — нем. Die im Reichsrat vertretenen Königreiche und Länder und die Länder der heiligen ungarischen Stephanskrone (Рейхсратта ұсынылған патшалықтар және жерлер, сондай-ақ Әулие Стефан мажарлық тәжінің жерлері), бейресми толық атауы— нем. Österreichisch-Ungarische Monarchie (Аустрия-Мажарстан монархия), маж. Osztrák-Magyar Monarchia, чех. Rakousko-Uhersko) — 1867—1918 жылдары болған, қосбіріккен монархия (K. und k.) және Орталық Еуропадағы көпұлтты мемлекет.
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1867 жылы Біріккен Аустрия-Мажарстан империясы жарияланды. Империя ресми түрде екі біріккен монархиядан тұрды: Транслейтания (Венгрия иелігі) және Цислейтания (Аустрия иелігі)[2]. Оның алғашқы королі I Франц Йосиф 1878 жылы орыс-түрік соғысы нәтижесінде Босния және Герцеговинаны уақытша басып алды. 1882 жылы Үштік одаққа мүше болды. 1908 жылғы Босния дағдарысы нәтижесінде Аустрия-Мажарстан Боснияны толықтай басып алды. 1914—1918 жылдары Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Аустрия-Мажарстан Үштік одақ құрамында Ресей, Сербия, Черногория және Италияға қарсы (1915 жылдан бастап) соғысты.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Габсбургтер мемлекеттерінің тарихы: Аустриялық дворяндық 1806—1919 жж. Иосиф II императорының декреті 1781 ж. «Діни наным-сенімдік құқық» (нем. Toleranzpatent)
- ↑ Венгрия. Полная история страны, ISBN:9785044614239, 2022 ж. 30 тамыз, ЛитРес баспасы, авторы Бенс Йонаш
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |