Моңғол тілі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш r2.7.3) (бот изменил: pa:ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾ на pa:ਮੰਗੋਲ ਭਾਸ਼ਾ |
ш Bot: Migrating 86 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9246 (translate me) |
||
| 14-жол: | 14-жол: | ||
{{Link GA|en}} |
{{Link GA|en}} |
||
{{Link FA|mk}} |
{{Link FA|mk}} |
||
[[af:Mongolies]] |
|||
[[am:ሞንጎልኛ]] |
|||
[[an:Idioma mongol]] |
|||
[[ar:لغات منغولية]] |
|||
[[az:Monqol dili]] |
|||
[[be:Мангольская мова]] |
|||
[[bg:Монголски език]] |
|||
[[bn:মঙ্গোলীয় ভাষা]] |
|||
[[bo:སོག་པོའི་སྐད།]] |
|||
[[br:Mongoleg]] |
|||
[[bxr:Монгол хэлэн]] |
|||
[[ca:Mongol]] |
|||
[[ckb:زمانی مۆنگۆلی]] |
|||
[[cs:Mongolština]] |
|||
[[cy:Mongoleg]] |
|||
[[da:Mongolsk (sprog)]] |
|||
[[de:Mongolische Sprache]] |
|||
[[en:Mongolian language]] |
|||
[[eo:Mongola lingvo]] |
|||
[[es:Idioma mongol]] |
|||
[[et:Mongoli keel]] |
|||
[[eu:Mongoliera]] |
|||
[[fa:زبان مغولی]] |
|||
[[fi:Halha-mongolin kieli]] |
|||
[[fr:Mongol]] |
|||
[[fy:Mongoalsk]] |
|||
[[ga:An Mhongóilis]] |
|||
[[hak:Mùng-kú-ngî]] |
|||
[[he:מונגולית]] |
|||
[[hi:मंगोल भाषा]] |
|||
[[hif:Mongolian bhasa]] |
|||
[[hsb:Mongolšćina]] |
|||
[[hu:Mongol nyelv]] |
|||
[[hy:Մոնղոլերեն]] |
|||
[[id:Bahasa Mongol]] |
|||
[[io:Mongoliana linguo]] |
|||
[[is:Mongólska]] |
|||
[[it:Lingua mongola]] |
|||
[[ja:モンゴル語]] |
|||
[[ka:მონღოლური ენა]] |
|||
[[kl:Mongoliamiutut]] |
|||
[[ko:몽골어]] |
|||
[[ku:Zimanê mongolî]] |
|||
[[kv:Монгол кыв]] |
|||
[[la:Lingua Mongolica]] |
|||
[[lez:Монгол чӀал]] |
|||
[[lt:Mongolų kalba]] |
|||
[[lv:Mongoļu valoda]] |
|||
[[mk:Монголски јазик]] |
|||
[[mn:Монгол хэл]] |
|||
[[mr:मंगोलियन भाषा]] |
|||
[[ms:Bahasa Mongolia]] |
|||
[[nah:Mongollahtōlli]] |
|||
[[nl:Mongools]] |
|||
[[nn:Mongolsk]] |
|||
[[no:Mongolsk]] |
|||
[[pa:ਮੰਗੋਲ ਭਾਸ਼ਾ]] |
|||
[[pl:Język mongolski]] |
|||
[[pms:Lenga mòngol, periférich]] |
|||
[[pnb:منگولی]] |
|||
[[pt:Língua mongol]] |
|||
[[qu:Muñgul simi]] |
|||
[[ro:Limba mongolă]] |
|||
[[ru:Монгольский язык]] |
|||
[[sah:Монгуол тыла]] |
|||
[[sco:Mongolie leid]] |
|||
[[sh:Mongolski jezik]] |
|||
[[simple:Mongolian language]] |
|||
[[sk:Mongolčina]] |
|||
[[sq:Gjuha mongoleze]] |
|||
[[sr:Монголски језик]] |
|||
[[sv:Mongoliska]] |
|||
[[ta:மங்கோலிய மொழி]] |
|||
[[tg:Забони муғулӣ]] |
|||
[[th:ภาษามองโกเลีย]] |
|||
[[tk:Mongol dili]] |
|||
[[tr:Moğolca]] |
|||
[[tt:Монгол теле]] |
|||
[[ug:موڭغۇل تىلى]] |
|||
[[uk:Монгольська мова]] |
|||
[[vec:Łéngua móngoła]] |
|||
[[vi:Tiếng Mông Cổ]] |
|||
[[wuu:蒙古语]] |
|||
[[xal:Моңһлмудин келн]] |
|||
[[zh:蒙古语]] |
|||
[[zh-yue:蒙古話]] |
|||
19:49, 2013 ж. наурыздың 11 кезіндегі нұсқа
Моңғол тілі, халха тілі – моңғол халқының тілі. Моңғол тілінде Моңғолия, Қытайдың Ішкі Моңғолия автономиясы мен Ганьсу, Цинхай, Хэйлунцзян, Синин, Шыңжаң өлкелерінде тұратын жергілікті халық сөйлейді. Моңғол тілі бурят, қалмақ тілдеріне жақын. Ол бірнеше жергілікті ерекшеліктерге ажыратылады: шығыс диалектісіне хорчин, харачин, арухорчин говорлары; орталық диалектіге халха, чахар, ордос; батыс диалектісіне амашан, эдзин, кукунор говорлары жатады. Әдеби тілі халха диалектісі негізінде қалыптасқан. Көне жазба ескерткіштері сақталғанымен, Моңғол тілі ұлт тілі ретінде 14 – 16 ғасырларда қалыптаса бастады. Моңғол тілінің фонетикасында сингармонизм заңы орын алған, ң, дж, дз дыбыстары н, ж, з әріптерімен таңбаланады, б, в дыбыстары байырғы сөздерде бір дыбыстың нұсқалары болып табылады. Л, р дыбыстары сөз басында келмейді, к, п, ф фонемалары өзге тілден енген сөздерде ғана кездеседі. Дауысты дыбыстары қысқа және созылыңқы келеді (харах-қарау, көру, хаарах-жабылу). Моңғол тілі лексикасында көне түркі, маньчжур, тибет, санскрит, қытай тілдерінен енген сөздер жиі кездеседі. Қазіргі тілінде орыс сөздері көбірек. Моңғол жазуы 1942 жылдан кирилл әліпбиіне негізделді.[1]
Дереккөздер
- ↑ Қазақша энциклопедия 6 том 27 бет.
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |