Катаболизм — нұсқалар арасындағы айырмашылық

:'''Катаболизм'''<ref name="source1">“Қазақ Энциклопедиясы”, IV-том </ref> (''грекше katabole – сыртқа шығару, ыдырау''), биологияда – организмде тіршілік әрекеті процесінде пайдаланылған энергияны босата отырып, қажетсіз заттарды денеден сыртқа шығарып тастау.

Мысалы, аденозинүшфосфорлы қышқыл (АҮФҚ) ыдырағанда шығатын хим. энергия электрлік және мех. энергия түріне айналып отырады. *Демек клеткажасуша мен тіндегі энергия көзі – [[АҮФҚ]] болып саналады. Ферменттердің әсерінен бір заттар ыдырап жатса, екінші бір заттар қайта түзіліп отырады.

*Оганизмдегі зат алмасу процесінің негізі болып табылады. Клеткалардағы заттар бір қалыпта өзгеріссіз тұрмайды. Әсіресе, органик. заттар клеткажасуша мен тінде ыдырап бөлшектенеді. Мысалы, қышқылдар суда ерігенде, сутек иондары мен [[хлор]] иондарына бөлінеді. Катаболизм жоғары сатыдағы жануарлар мен адамда жылдам жүрсе, төм. сатыдағыларда (мысалы, бақа, шаяндарда) баяу жүреді. Жоғары сатыдағы жануарлар мен адам денесіндегі зат алмасу процесінің қарқынын, барысын, көлемін орта жүйке жүйесінің қызметі реттеп отырады.

[[санатСанат: Биология]]

[[санатСанат: Процесс]]