Сәйф Сараи

     Сәйф Сараи Алтын Орданың Сарай қаласында туып,Египеттегі қыпшақ нәсілді Бейбарыс Сұлтан билеп тұрған кезде білім іздеп,сонда барады.Өзі:"Қамысты" деген жұрт менің туған елім еді",-дейді.Қамысты аталатын мекендер қазақ жерінде өте көп,сондықтан дәл қайда туғаны әзір анықталғын жоқ.
     Сәйф Сараи "Түркіше Гүлстан" (арабша аталуы:"Гүлстан би-т-түрки") атты кітап жазған.Бұл-парсы ақыны Сағдидің "Гүлстан кітабынан" (1258) түркі тіліндегі аударма нұсқасы.
     Кітап 8 тарау,кіріспе,қорытындыдан тұрады.Алғашқы 7 тарауы бөлек-бөлек қысқа әнгімелерден құралған.Сегізінші тарауы нақыл сөздер мен мақал-мәтелдерді жинақтаған.Ежелгі әдебиет дәстүріне сай,қарасөзбен жазылып(проза),арасына өлеңдер кірістіріліп отырған.Тараулары:"Патшалардың өмірі туралы","Азға қанағат етудің артықшылығы","Махаббат пен жаастық","Кәрілік пен әлсіздік","Тәрбиенің ықпалы","Қарым-қатынас ережелері",т.б. деп аталады.
     Сәйф Сараидің өз ойынан жазған төл туындысы-"Суһаил мен Күлдірсін".Бұл дастанда Ақсақ Темір шапқыншылығында қаза болған жігіт пен қыздың оқиғасын баяндау арқылы өз дәуірінің өзекті мәселелерін көтереді.Соғыс зардаптарын,оның қарапайым халыққа әкелетін қиыншылығын суреттейді.Бұл-әсіресе өсиет-өнеге бағытында жазылған,адамгершілік,жақсы қасиеттерге үндейтін шығарма.