Меридиан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Боттың аластағаны: hu:Földrajzi koordináta-rendszer#Első és második dimenzió: a földrajzi szélesség és hosszúság (strong connection between (2) kk:Меридиан and hu:Hosszúsági kör) |
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
'''Меридиан''' ([[Латын тілі|лат]]. meridianus — жарым күндік, тал түс) |
'''Меридиан''' ([[Латын тілі|лат]]. meridianus — жарым күндік, тал түс) |
||
:1) Географиялық (жер) меридиан, жер шарының полюстері арқылы [[экватор |
:1) Географиялық (жер) меридиан, жер шарының полюстері арқылы [[экватор]]ды тура көлденең кесіп өтетін сызық. Меридианның бірі шартты түрде бастапқы (бірінші, нәлдік) болып алынады да, одан бойлықтың шығысқа (шығыс бойлығы) және батысқа (батыс бойлығы) қарай есебі жүргізіледі. Халықаралық келісім-шарт бәйынша бастапқы меридиан Гринвичтегі (Ұлыбритания) обсерватория арқылы өтетін меридиан деп қабылданды. Меридиан көлденең сызықтармен бірге [[градустық тор]]ды құрайды. Ол жер бетіндегі нүктенің орнын анықтау үшін қажет. |
||
:2) Жердің [[ |
:2) Жердің [[магниттік меридиан]]ы; жердің магниттік өрісінің күш сызығының жер бетіндегі проекциясы болып табылатын және берілген нүктеден өтетін сызық. Магниттік меридиан арқылы өтетін тік жазықтык магниттік меридианның жазықтығы деп аталады. Жер бетінің кез келген нүктесіндегі магниттік жазықтық пен географиялық меридиан жазықтығы арасындағы бүрыш магнитті бүрылу деп аталады. |
||
:3) [[Геомагниттік меридиан]]; жер бетін жазықтықпен кесу сызығы. Жер бетінің кез келген нүктесі және оңтүстік және солтүстік геомагниттік полюстерді қосып түрған түзу сызық арқылы өтетін сызық. |
:3) [[Геомагниттік меридиан]]; жер бетін жазықтықпен кесу сызығы. Жер бетінің кез келген нүктесі және оңтүстік және солтүстік геомагниттік полюстерді қосып түрған түзу сызық арқылы өтетін сызық. |
||
:4) Аспан меридианы; аспан сферасының [[зенит]] пен оңтүстік және солтүстік полюстер арқылы өтетін, үлкен шеңбері.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001 |
:4) Аспан меридианы; аспан сферасының [[зенит]] пен оңтүстік және солтүстік полюстер арқылы өтетін, үлкен шеңбері.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001</ref> |
||
==Дереккөздер== |
|||
==Пайдаланған әдебиет== |
|||
<references/> |
<references/> |
||
{{stub:Әскери іс}} |
{{stub:Әскери іс}} |
||
| 11-жол: | 11-жол: | ||
{{Суретсіз мақала}} |
{{Суретсіз мақала}} |
||
[[Санат:Бойлықтар]] |
[[Санат:Бойлықтар]] |
||
09:11, 2014 ж. мамырдың 1 кезіндегі соңғы нұсқа
Меридиан (лат. meridianus — жарым күндік, тал түс)
- 1) Географиялық (жер) меридиан, жер шарының полюстері арқылы экваторды тура көлденең кесіп өтетін сызық. Меридианның бірі шартты түрде бастапқы (бірінші, нәлдік) болып алынады да, одан бойлықтың шығысқа (шығыс бойлығы) және батысқа (батыс бойлығы) қарай есебі жүргізіледі. Халықаралық келісім-шарт бәйынша бастапқы меридиан Гринвичтегі (Ұлыбритания) обсерватория арқылы өтетін меридиан деп қабылданды. Меридиан көлденең сызықтармен бірге градустық торды құрайды. Ол жер бетіндегі нүктенің орнын анықтау үшін қажет.
- 2) Жердің магниттік меридианы; жердің магниттік өрісінің күш сызығының жер бетіндегі проекциясы болып табылатын және берілген нүктеден өтетін сызық. Магниттік меридиан арқылы өтетін тік жазықтык магниттік меридианның жазықтығы деп аталады. Жер бетінің кез келген нүктесіндегі магниттік жазықтық пен географиялық меридиан жазықтығы арасындағы бүрыш магнитті бүрылу деп аталады.
- 3) Геомагниттік меридиан; жер бетін жазықтықпен кесу сызығы. Жер бетінің кез келген нүктесі және оңтүстік және солтүстік геомагниттік полюстерді қосып түрған түзу сызық арқылы өтетін сызық.
- 4) Аспан меридианы; аспан сферасының зенит пен оңтүстік және солтүстік полюстер арқылы өтетін, үлкен шеңбері.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|