24 505
өңдеме
(Жаңа бетте: {{Тексерілмеген мақала|date={{subst:#time:F Y}}}} <!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ! --> ==...) |
No edit summary Тег: ✔ Тексерілді деп белгіледі |
||
[[Сурет:HematitaEZ.jpg|thumb|right|250px|[[Гематит]]]]
'''Темір рудалары''' — темір металын бөліп алу экономикалық жағынан тиімді саналатын табиғи минералдық түзілімдер. Темірдің жер қыртысындағы кларкы 4,20%. 300-дей темір минералының ішінде руда құрайтындары - [[магнетит]], [[магномагнетит]], [[титаномагнетит]], [[гематит]], [[гидрогематит]], [[гëтит]], [[гидрогëтит]], [[лепидократит]], [[сидерит]], [[шамозит]], [[тюрингит]]. Өндірістік рудалардағы темір мөлшері 16-70%. Темір рудалары бай (Fe≥50%), орташа (Fe≈50-25%), кедей (Fe ≤25%) болып ажыратылады. Табиғи не байытылған рудадан шойын балқытылады.Борпылдық жəне күкіртті мол рудалар агромерацияланады.
Жаралау тегіне қарай темір рудалары
* магматогендік,
* экзогендік,
▲=== Түрлері ===
''Магматогендік'' тип ''магмалық, жапсарлық-метасоматикалық
''Экзогендік''типтегі шөгінді кендер теңізге, көлге, өзен атыраулары мен аңғарларына көшіріліп əкелінген жыныстардан не химиялық тұнбалардан жаралады. Үгілу қыртысының кендері қалдық ,инфильтрациялық болып ажыратылады. Бұлардың əуелгілері темірге байыған жыныстардың босаған темірдің көшіп ,төмендегі жыныстар қабаттарында жиылуынан жаралады.▼
''Метаморфогендік''типтің кендері шөгінді ,вулканогендік жыныстапдың жоғарв температура мен қысым жағдайында күшті өзгеруінен ,темір гидрототықтары мен сидериттің гематитке, магнетитке ауысуынан қалыптасады.▼
▲''Экзогендік'' типтегі шөгінді кендер теңізге, көлге, өзен атыраулары мен аңғарларына көшіріліп əкелінген жыныстардан не химиялық тұнбалардан жаралады. Үгілу қыртысының кендері қалдық
▲''Метаморфогендік''типтің кендері шөгінді
|
өңдеме