Жеті самурай (фильм, 1954)

	Жеті самурай
	七人の侍, Shichinin no Samurai
Жанры	драма, әрекет, шытырман оқиғалы, тәуекелшілдік
Режиссёрі	Акира Куросава
Продюсері	Sōjirō Motoki
Сценарийдің авторы	Akira Kurosawa Shinobu Hashimoto Hideo Oguni
Басты рөлдерде	Мифунэ Тосиро, Такаши Шимура, Дайсуке Като, Минору Чиаки Йошио Инаба
Композиторы	Fumio Hayasaka
Кинокомпания	Toho
Ұзақтығы	207 минут (ортасында үзіліс)
Бюджеті	125 миллион Жапон иені (1.1 миллион доллар)
Кассалық түсімі	268 миллион Жапон иені (2.3 миллион доллар)
Мемлекет	Жапония
Тілі	Жапонша
Шыққан жылы	26 сәуір, 1954

Жеті Самурай (Japanese: 七人の侍, Shichinin no Samurai) — 1954 жылы түсірілген Жапонияның эпикалық самурай драмалық фильмі, Акира Куросава фильмді бірлесіп жазды, өңдеді және режиссерлық жасады. Фильм оқиғасы Жапония тарихындағы Сенгоку (Sengoku) кезеңі тұсында 1586 жылы орын алады.^[1] Кинода бір кедей ауыл тұрғындарының егін жинап алған соң өнімдерін тартып алуға келетін бандиттермен күресу үшін, күніне үш уақыт күріш тамағына жеті ронинді (rōnin, Еркін самурай) жалдауы туралы болады.

"Жеті самурай" жалпы үлкен екі бөліктен құралған, 207 минуттық болып, аралғында музыкалы 5 минуттық өткінші уақыт бар. Жеті самурайдың алғашқы 12 айлық табысы 268 миллион жапон иені болды. Ол 1954 жылғы Жапонның үшінші көп кіріс кіргізген киносы.^[2] 2002 жылы кионның қайта қойылуы АҚШта 271 841 доллар, Францияда 4124 доллар кіріс кіргізді.^[3] 2017 жылы "Жеті самурай" Британдық кино институты бойынша ең көп сатылған үй киносы есептелді.^[4]

Фильм осыған дейін әлемдегі ең әйгілі кинолар тізімінде ылғи да алдыңғы орындар алып келеді, олардың арасында Британия кино институтының Sight and Sound және Rotten Tomatoes қатарлылар бар.^[5]^[6] Сондай-ақ ол 2018 жылы BBC жағынан ең таңдаулы шетел фильмі деп танылды. Фильм "қайта ескеретін, үлгі тұтатын" фильмдердің бірі ретінде әлі де өз әсерін сақтап келеді.^[7]

Қысқаша сюжеті

Оқиға Жапонияның соғыс дәуірі аяқтап, біршама самурайлар бандыға айналып кеткен мезгілде болған.

Бір ауыл ылғи бандылардың талауына ұшырайды. Ауыл тұрғындары банды самурайлардың өнім жинап бола сала келетінін біледі. Шыдай алмаған олар басқа өңірлерден өздерін бандыдан қорғайтын самурай іздейді.

Ауыл өте кедей болатын. Олар жалданған самурайға тек әр күні үш уақыт ақ күріш тамағын ғана бере алатын еді. Ауыл ақсақалы "Қарны аш" самурайды тауып келіңдер дейді. Бірақ аш самурай қалай бандыға төтеп бере алсын. Дегенмен олар қаңғып жүрген, самурайлық рухы бар алты кісіні табады, оларға өзін самураймын деп таныстырған Кикучио қосылады. Сөйтіп жеті самурай ауылды қорғауға кіріседі.

Жеті самурай ауылдастарды белсенді күйге әкеліп, шынықтырып, ауыл маңында қорғаныс тосалғысын салып, көлшік орнатып, бәрін тәртіпке келтіре бастайды. Бұл барыста самурайлар мен дихандар арасында түрлі қайшылықтар болады, дегенмен бәрі ақырындап шешіледі.

Ақыры, қарақшылар ауылға шабуыл жасайды. Самурайлар мен диқандар селбесіп қарсы тұрып, көп бодау беріп, ақыры жеңіске жетеді. Жеті самурайдан тек 3 ғана аман қалады.

Жеңістен кейін самурайлар қаладан аттанады. Самурайлар басшысы Камбей еріксіз таңырқап: "Бұл бір жеңілісті соғыс болды... жеңуші самурай емес, диқандар." - дейді.

Фильмдегі жеті самурай

Кикучио (菊千代, Мифунэ Тосиро) - күлкілі, құйын мінезді, шыдамсыз образ болып, негізінен жалған самурай есептеледі, дегенмен кейін пайдалы әрі ақылды екенін танытады. Соңында ерлікпен құрбан болады.
Камбей Шимада (島田勘兵衛, Такаши Шимура) - соғыстан жалыққан ронин, бірақ құрметті әрі стратегияшы, жеті самурайдың басшысы. Ең соңында ол "Біз жеңілдік, ал диқандар жеңді" дейді, өлген төрт самурайдың моласына және жеңісті тойлап жатқан диқандарға қарап.
Шичирджи (七郎次, Дайсуке Като) - ол Камбейдің ескі досы және бұрынғы лейтенант.
Кацуширо Окамото (岡本勝四郎, Исао Кимура) - бай жериесі самурайдың ұлы, сынақтан өтпеген, Камбей оны шәкірттікке қабылдағысы келмейді.^[8]
Хейахачи Хаяшида (林田平八, Минору Чиаки) - мейірбан, бірақ қабілеті онша емес жауынгер, оның жігері мен ақылы қиын жағдайда жолдастарын этикалық тұрғыда шабыттандырады.
Кьюзо (久蔵, Сейджи Миягучи), байсалды, суық жүзді, өте шебер семсерші.
Горбэй Катаяма (片山五郎兵衛, Йошио Инаба) - шебер садақшы, ол Камбейдің екінші командирі ретінде ауыл қорғанысының бас жоспарын құруға көмектеседі.

Дереккөздер

↑ "Kikuchiyo" has a genealogy which shows he was "born the 17th of the 2nd month of Tenshô 2 (1574), a wood-dog year". Kanbei's comment is "o-nushi 13 sai niwa mienu ga" (You don't look 13…). Since the traditional way of counting ages in Japan is by the number of calendar years one has lived in, this means the story takes place in 1586.
↑ The greatest Japanese box office hits of the 1950s. Тексерілді, 27 ақпан 2015.
↑ Seven Samurai (re-issue) (2002). Тексерілді, 6 қараша 2018.
↑ Top 10 bestselling BFI DVDs of 2015, British Film Institute (8 August 2017).
↑ Top 100 Movies Of All Time. Fandango Media.
↑ Critics’ top 100. bfi.org.uk. British Film Institute. Тексерілді, 26 маусым 2019.
↑ Desser, David (Nov 1998). "Reviewed Work: The Films of Akira Kurosawa by Donald Richie". The Journal of Asian Studies 57 (4): 1173. doi:10.2307/2659350. ISSN 0021-9118. JSTOR 2659350.
↑ AV media Toho Masterworks Akira Kurosawa: It Is Wonderful to Create DVD Japanese

Сыртқы сілтеме

Сыйлануы мен номинациялары

Венеция кинофестивалі (1954)

Жеңімпаз - Күміс Арыстан (Silver Lion) - Акира Куросова
Номинант - Алтын Арыстан (Golden Lion) - Акира Куросова

Майнити кино сыйлығы (1955)

'Жеңімпаз' - Үздік қосалқы актер - Сейджи Миягучи

Британ Академиясы сыйлығы (9-ші кезекті, 1956)

Номинант - Үздік фильм үшін BAFTA сыйлығы
Номинант - Шетелдік үздік актер үшін BAFTA сыйлығы - Тоширо Мифуне
Номинант - Үздік шетелдік актер үшін BAFTA сыйлығы - Такаши Шимура

Академия сыйлығы (29 кезекті, 1957)^[1]

Номинант - Көркемдік режиссураның ең жақсы нұсқасы, қара-ақ түсті - Мацуяма
Номинант - Ең жақсы костюм дизайны үшін академия марапаты, қара-ақ]] - Кохей Эзаки

Юсси сыйлығы (1959)

'Жеңімпаз' - Үздік шетелдік директор - Акира Куросава
'Жеңімпаз' - Үздік шетелдік актер - Такаши Шимура

Дереккөздер

↑ NY Times: Seven Samurai. NY Times. Тексерілді, 22 желтоқсан 2008.

[1] "Kikuchiyo" has a genealogy which shows he was "born the 17th of the 2nd month of Tenshô 2 (1574), a wood-dog year". Kanbei's comment is "o-nushi 13 sai niwa mienu ga" (You don't look 13…). Since the traditional way of counting ages in Japan is by the number of calendar years one has lived in, this means the story takes place in 1586.

[2] The greatest Japanese box office hits of the 1950s. Тексерілді, 27 ақпан 2015.

[3] Seven Samurai (re-issue) (2002). Тексерілді, 6 қараша 2018.

[4] Top 10 bestselling BFI DVDs of 2015, British Film Institute (8 August 2017).

[5] Top 100 Movies Of All Time. Fandango Media.

[6] Critics’ top 100. bfi.org.uk. British Film Institute. Тексерілді, 26 маусым 2019.

[7] Desser, David (Nov 1998). "Reviewed Work: The Films of Akira Kurosawa by Donald Richie". The Journal of Asian Studies 57 (4): 1173. doi:10.2307/2659350. ISSN 0021-9118. JSTOR 2659350.

[8] AV media Toho Masterworks Akira Kurosawa: It Is Wonderful to Create DVD Japanese

[NY_Times-9] NY Times: Seven Samurai. NY Times. Тексерілді, 22 желтоқсан 2008.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[1]