2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар бетінің кодын көру

{{Оқиға
 | атауы = 2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар
 | сурет = Anti-government protest in Sri Lanka 2022.jpg
 | сурет атауы = Президент хатшылығының алдында наразылық білдірушілер
 | сурет ені =
 | ана тілі = 
 | қазақша атауы = 
 | дата = 2022 жылғы 15 наурыз<ref>{{cite news |title=Sri Lanka's main opposition to hold demonstration on March 15 in Colombo |url=https://economynext.com/sri-lankas-main-opposition-to-hold-demonstration-on-march-15-in-colombo-91305/ |accessdate=11 мамыр 2022 |work=economynext.com |publisher=Echelon Media Company |date=7 наурыз 2022}}</ref> — 14 қараша<ref>{{cite web | url=https://www.business-standard.com/article/international/sri-lanka-s-budget-for-2023-aims-a-way-out-of-current-economic-crisis-122111401314_1.html | title=Sri Lanka's Budget for 2023 aims a way out of current economic crisis | date=14 қараша 2022 }}</ref>
 | уақыт = 
 | ұзақтық = 
 | орын = {{байрақ|Шри-Ланка}}<ref group=a name="*" />
 | координат = 
 | сондай-ақ белгілі = 
 | түрі = 
 | тақырып = 
 | себебі = экономикалық дағдарыс
 | мақсат = үкіметтің отставкаға кетуі
 | тілші = 
 | қаражат = 
 | басшы = 
 | ұйымдастырған = демонстрациялар, интернет белсенділік, тәртіпсіздіктер, ереуілдер, наразылықтар
 | түсірген = 
 | қатысушылар = 
 | нәтижесі = 
 | шығын1 = 
 | шығын2 = 
 | шығын3 = 
 | өлім = 10 наразылық білдіруші қайтыс болды<ref group=a name="*1" /> 
 | жарақаттанғандар = 250+<ref>{{cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/5/9/sri-lanka-pm-mahinda-rajapaksa-offers-to-resign-as-crisis-worsens|title=Sri Lanka PM Mahinda Rajapaksa offers to resign as crisis worsens|work=Al Jazeera|date=9 мамыр 2022}}</ref>
 | жоғалғандар = 
 | мүліктік шығын = 
 | жерлеу = 
 | сауал = 
 | тергеу = 
 | коронер = 
 | тұтқындалғандар = 600+<ref>{{cite news |date=3 сәуір 2022 |title=Sri Lanka arrests over 600 protestors violating curfew in Western Province |url=https://www.newindianexpress.com/world/2022/apr/03/sri-lanka-arrests-over-600-protestors-violating-curfew-in-western-province-2437414.html |work=The New Indian Express |location= |accessdate=3 сәуір 2022}}</ref>
 | күдіктілер = 
 | айыпталушылар = 
 | сотталғандар = 
 | шығын = 
 | шешім = 
 | айып = 
 | үкім = 
 | сот = 
 | марапат = 
 | түсірілім = 
 | сайт = 
 | алдыңғы = 
 | кейінгі =
 | карта ел = Шри-Ланка
}}
'''Шри-Ланкадағы наразылықтар''' ({{Lang-si|ශ්‍රී ලාංකික විරෝධතා}}, {{Lang-ta|இலங்கையின் மக்கள் போராட்டம்}}) 2022 жылдың наурыз айында тәуелсіздік алғаннан бері елдегі ең үлкен экономикалық дағдарыс аясында басталды. Наразылық білдірушілер үкіметтің отставкаға кетуін талап етті<ref>{{Cite web|lang=en|url=https://indianexpress.com/article/world/sri-lanka-the-protesters-7872646/|title=Sri Lanka: The protesters|publisher=The Indian Express|date=17 сәуір 2022|accessdate=2022-05-15}}</ref>. Наразылықтар тәртіпсіздіктерге ұласты<ref name="сілтеме1">{{Cite web|lang=en|url=https://thediplomat.com/2022/04/sri-lankas-leaderless-protests/|title=Sri Lanka’s Leaderless Protests|publisher=thediplomat.com|accessdate=2022-05-15}}</ref>. 9 шілдеде наразылық білдірушілер үкімет ғимараттарына, соның ішінде Президент Готабай Раджапакстың резиденциясына басып кірді<ref>{{Cite web|url=https://ria.ru/20220709/protest-1801382326.html|title=Протестующие на Шри-Ланке захватили резиденцию президента, сообщили СМИ|publisher=РИА Новости|date=2022-07-09|accessdate=2022-07-09}}</ref>. 13 шілдеде Президенттің ресми отставкаға кететіні туралы жарияланды<ref>{{Cite web|lang=en|url=https://economynext.com/sri-lanka-president-to-resign-on-july-13-speaker-97202|title=Sri Lanka president to resign on July 13: Speaker|publisher=EconomyNext|date=9 шілде 2022|accessdate=2022-07-10}}</ref><ref>{{мақала|сілтеме=https://www.economist.com/asia/2022/07/09/sri-lankas-president-resigns-in-the-face-of-massive-protests|тақырыбы=Sri Lanka’s president resigns in the face of massive protests|баспасы=The Economist|issn=0013-0613}}</ref>.

== Алғышарттары ==
Наразылықтардан бұрын тәуелсіз Шри-Ланкадағы ең үлкен [[экономикалық дағдарыс]] болды. Оның себептерінің бірі 2021 жылдың сәуірінде органикалық ауылшаруашылығына көшу үшін бейорганикалық тыңайтқыштар мен агрохимикаттарды пайдалануға тыйым салу болды. [[Шай]] өндірісінің төмендеуі (жетекші экспорттық дақылдардың бірі) шамамен 425 миллион доллар экономикалық шығынға әкелді, ал алғашқы алты айда [[күріш]] өндірісі 20% төмендеді. Бұрын күріш өндірісінде өзін-өзі қамтамасыз ететін ел 450 миллион долларға күріш импорттауға мәжбүр болды. Жалпы, [[Ауыл шаруашылық өндірісі|ауылшаруашылық өндірісі]] өнімділіктің күрт төмендеуімен бірнеше есе қымбатқа түсті<ref>{{cite news|last1=Nordhaus|first1=Ted|last2=Shah|first2=Saloni|date=2022-03-05|title=In Sri Lanka, Organic Farming Went Catastrophically Wrong|work=Foreign Policy|url=https://foreignpolicy.com/2022/03/05/sri-lanka-organic-farming-crisis/|access-date=3 April 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|title=Organic food revolution in Sri Lanka threatens its tea industry|website=Aljazeera|date=2021-09-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210904184316/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|archive-date=2021-09-04|access-date=2021-09-05|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last1=Sirimane|first1=Shirajiv|title=Major food crisis in October?|url=http://www.dailynews.lk/2022/05/30/business/279774/major-food-crisis-october|access-date=30 May 2022|work=Daily News|language=en}}</ref>. Тағы бір себеп [[COVID-19 пандемиясы]] кезінде шетелдік туризмнің төмендеуі<ref>{{Cite web|lang=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/5457533|title=Премьер-министр Шри-Ланки созвал экстренное совещание партийных руководителей из-за протестов|website=Коммерсантъ|date=9 шілде 2022|accessdate=10 шілде 2022}}</ref>. Шри-Ланканың сыртқы қарызы шамамен 51 миллиард долларды құрайды<ref name=":0">{{Cite news|accessdate=12 шілде 2022|website=BBC News Русская служба|title=Безвластие, заоблачные цены и пища на кострах: как развивается кризис на Шри-Ланке|url=https://www.bbc.com/russian/features-62121594|lang=ru}}</ref>.

Азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін Шри-Ланка ішкі нарыққа назар аударды, бұл экспорттың төмендеуіне және импорт құнының өсуіне әкелді және дағдарыстың тағы бір себебі болуы мүмкін<ref name=":0" />.

== Түсініктемелер ==
{{дереккөздер|group=a|refs=
<ref group=a name="*" >Шри-Ланка қауымдастықтарының [[Аустралия]], [[Ұлыбритания]], [[Канада]], [[Жаңа Зеландия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] және басқа елдердегі [[демонстрация]]лары да бар.</ref>
<ref group=a name="*1" > Полиция 3 адамды атып өлтірді, 1 депутат Амаракерти Атхукорала атып өлтірілді, 2 адам басқа себептерден қайтыс болды.</ref>}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

{{бастама}}

[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Шри-Ланка]]