Абдырық
| Абдырық | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Амандық күйі | ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
| Perisoreus infaustus (Linnaeus, 1758) |
Абдырық (лат. Perisoreus infaustus) — Қарғалықтар тұқымдасының ең ұсақ түрлерінің бірі.
Таралуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сібір тайгасының ну жерін мекендейді. Қазақстанда тек Алтай таулы ормандарында кездеседі.
Биологиялық сипаттамасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бұл кішілеу қоңыр түсті құстың қанаттары қызғылт сары қауырсынды және құйрығы сатылы. Мұнысы әсіресе ұшқанда жақсы көрінеді. Бұл жеңіл әрі шусыз ұшады және құйрығын желпуіш сияқты тарқатады. Сенгіш құс, әсіресе күзде, қыста адамды бірнеше метрге дейін жақындатады. Дауысы сыңғырлаған "куук-коок" немесе "черр", кейде қараторғай сияқты мыңғырлайды. Уақытының көбін ағаштың ұшар басында өткізеді, осы жерде қоңыз, жұлдызқұрт және басқа жәндіктермен қоректенеді. Сонымен қатар кеміргіштер мен ұсақ құстардан да кет әрі емес. Ұясы ағашта, 3-5 жұмыртқасын аналығы 16-17 күнде басып шығарады. Балапандары ұясында 40 күндей болады, балапандары тамызда қанатына қонып, ұядан ұшады. Барлық жерде сирек, барынша қорғауға лайық құс.[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ BirdLife International Perisoreus infaustus. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature (2012). Тексерілді, 26 қараша 2013.
- ↑ Алматыкітап Атамура 2012
Сыртқы сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Hans-Günther Bauer, Einhard Bezzel und Wolfgang Fiedler (Hrsg): Das Kompendium der Vögel Mitteleuropas: Alles über Biologie, Gefährdung und Schutz. Band 2: Passeriformes – Sperlingsvögel, Aula-Verlag Wiebelsheim, Wiesbaden 2005, ISBN 3-89104-648-0