Амур жолбарысы

Амур қабыланы
Амандық күйі
Жойылу қаупіндегілер (IUCN)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар Жамағаты: Хордалылар Табы: Сүткөректілер Сабы: Carnivora Тұқымдасы: Мысықтәрізділер Кіші тұқымдасы: Pantherinae Тегі: Panthera Түрі: Амур қабыланы
Үш-есімді атауы
Panthera tigris altaica Конрад Якоб Темминк, 1884
Distribution of the Siberian tiger (in red)

Амур қабыланы (лат. Panthera tigris altaica) - Мысықтәрізділер тұқымдасының жойылуға қауіпті, жылдан жылға саны азайып бара жатқан биологиялық түрі. Бұл - өте сирек кездесетін жануар. Уссурий тайгасында олардың бірнеше жүзі ғана қалды

Биологиялық сипаттамасы

Амур қабыланының өзге қабыландардан ерекшелігі көп. Амур қабыланының терісіндегі теңбілдердің түсі қара болады. Теңбілдері өте жиі орналасқан. Оның ұзын аяқтары мен ұзын жүні қарлы, аязды климатқа бейімделген. Амур қабыланы 6 метр алға, 3 метр жоғарыға секіре алады. Жүні жұмсақ,қалың келеді. Жазда шамамен 2.5 см, ашық сары, қанық түске енеді. Қыста 7-см ге дейін ұзарады да,ашық сары түстен алтын түстес рең беретін сарғыш қызыл түске ауысады. Денесінің ұзындығы - 107-136 см. Аталығының орташа салмағы 32-48 келі, аналығының орташа салмағы 25-43 келі болады. Амур қабыланы 23 жылға дейін өмір сүреді.

Қабыландар, негізінен, жекедара жүреді. Азық іздеуге көбінесе түнде шығады. Әр қабылан өзіне жеткілікті мөлшерде қорек табылатын жерді иемденеді. Ондай жердің көлемі жер бедері мен қоректің көптеп кездесуіне байланысты кейде 1-2 шақырым ғана болуы мүмкін. Қабылан жемтігіне білдірмей келіп, бірнеше метр жерден секіріп бас салады. Қабыландар 3 ай буаздық мерзімнен кейін 1-3 күшік туады. Күшіктерді 2 айдан кейін індерінен шығады. Амур қабыланы елік, марал, бөкен, қоян, борсық, күдірдің етін жейді.

Таралуы

Амур қабыланы Ресейдің оңтүстік шығысында, Солтүстік Кореяда, Манчжурияда, Амур өзенінің аңғарларында кездеседі. Қабылан Амур өзенінің құрметіне осылай аталған. Ол "Қиыр Шығыс қабыланы", Сібір қабыланы" деген аттармен де белгілі.