Сүңгуір қайық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: pnb:پنڈوبی
Өңдеу түйіні жоқ
33-жол: 33-жол:
{{stub}}
{{stub}}
{{wikify}}
{{wikify}}
[[Санат:Қайықтар]]


{{Link FA|pl}}
{{Link FA|pl}}

04:11, 2012 ж. қыркүйектің 11 кезіндегі нұсқа

Сүңгуір Қайық – су асты жағдайында ұзақ уақытқа дейін іс-қимыл жасау қабілеттіліктерімен қамтамасыз етілген, маңызды тактикалық қасиеті жасырыну болып табылатын ұрыс кемесі.

Тарихы

Сүңгуір қайықты жасау XVII ғасырда басталды.

Жыл Оқиға
1620 Алғашқы сүңгуір қайықты Лондонда Голландия ғалымы К. ван Дреббель жасап шығарды
1724 Ресейде өнертапқыш Е.Никонов
1776 Солтүстік Америкада Д.Бушнелл
1801 Францияда Р.Фултон
1850 Германияда В.Бауэр өз нұсқаларын жасады
1861 – 65 ж. Алғаш сүңгуір қайық АҚШ-тағы азамат соғысы кезінде қолданылды
1950 жылдардан бастап АҚШ пен КСРО-да, кейіннен Ұлыбритания мен Францияда атомды энергетикалық қондырғылы сүңгуір қайық жасау қолға алынды

I-дүниежүзілік соғыстың басында соғысушы елдерде 50 м тереңдікте, 5700 – 7200 км қашықтыққа жүзе алатын сүңгуір қайықтар барлау жүргізуге, базаны қорғауға пайдаланылды. II-дүниежүзілік соғыс қарсаңында АҚШ-тың әскери-теңіз күштерінде 111, Ұлыбританияда 58, Францияда 77, Италияда 115, Жапонияда 63, Германияда 57, КСРО-да 218 сүңгуір қайық болды.

Қазіргі кезде

Ірі державалардың флоттарында сүңгуір қайық маңызды орын алады. Олар су үсті кемелерін, су асты қайықтарын, қарсыластың аумағындағы жер үсті нысандарын жоюға, сонымен қатар әр түрлі арнайы міндеттерді (барлау, диверсиялық топтарды түсіру, т.б.) орындауға арналған. Қазіргі заманғы сүңгуір қайық атқаратын міндетіне қарай баллистикалық және қанатты ракеталармен, торпедолармен және миналармен қаруланады, гидроакустикалық, радиолокациялық, т.б. радиоэлектронды аппараттармен жарақтандырылады. Баллистикалық ракеталар, әдетте жер үсті нысандарын, ал қанатты ракеталар, торпедолар мен миналар теңіздегі қарсыластарды жоюға қолданылады. Сүңгуір қайық негізгі қару-жарағына қарай атомдық және дизельді болып бөлінеді. Сүңгуір қайық бір корпусты, бір жарым корпусты және екі корпусты болады.

Пайдаланған әдебиет

"Қазақ Энциклопедиясы", 8 том


Үлгі:Link FA Үлгі:Link FA Үлгі:Link GA