Бидайық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added

Inline

22:28, 2011 ж. маусымның 8 кезіндегі нұсқа

Бидайық (Falcо pelegrіnoіdes) — сұңқарлар тұқымдасына жататын жыртқыш құс. Оңт. Қазақстан, Жамбыл, Алматы, Шығ. Қазақстан облыстарының таулы аудандарында кездеседі. Таулы-тасты жерлерді, жарлар мен құздарды мекен етеді. Шәу-лісінің (қоразының) қанатының ұз. 27 — 30 см, салм. 330 — 350 г, ұябасары шәулісіне қарағанда ірілеу. Арқасы көлденең жолақты сұр, ал бауыры күрең, қызғылт күрең түсті келеді. Төсінде дөңгелек дақтары бар. Б-тың лашыннан ерекшелігі: төбесі жирен, көзінің астында ұзынша келген қос қара “мұртшасының” шеті күрең түсті болады. Ұясын биік, тік жартастарға салады, басқа құстардың ұяларын да пайдалана береді. Б. оңтүстікте — отырықшы, ал шығыста — жыл құсы. Олар бір рет жұптасып, наурыздың ортасында шәулісі мен ұябасары 1 — 4 жұмыртқаны 30 — 33 күндей кезектесіп басады. Балапандары 1,5 айда ұядан ұшады. Құстарды (бозторғай, кептер, бұлдырық, кекілік, кейде жарқанатты) қорек етеді. Жемтігін ұшып жүріп ұстайды. Тіршілігі әлі толық зерттелмеген. Б. — Ақсу-Жабағылы, Алматы қорықтарында қорғалады. Алматы хайуанатттар паркінде Б-тың 2 жұбы тіршілік етеді. Б. сирек кездесетін құс болғандықтан, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген (1996).

Пайдаланылған әдебиет

“Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

@@ 1-жол: / 1-жол: @@
+'''Бидайық'''  (Falcо pelegrіnoіdes) — сұңқарлар тұқымдасына жататын жыртқыш құс. Оңт. Қазақстан, Жамбыл, Алматы, Шығ. Қазақстан облыстарының таулы аудандарында кездеседі. Таулы-тасты жерлерді, жарлар мен құздарды мекен етеді. Шәу-лісінің (қоразының) қанатының ұз. 27 — 30 см, салм. 330 — 350 г, ұябасары шәулісіне қарағанда ірілеу. Арқасы көлденең жолақты сұр, ал бауыры күрең, қызғылт күрең түсті келеді. Төсінде дөңгелек дақтары бар. Б-тың лашыннан ерекшелігі: төбесі жирен, көзінің астында ұзынша келген қос қара “мұртшасының” шеті күрең түсті болады. Ұясын биік, тік жартастарға салады, басқа құстардың ұяларын да пайдалана береді. Б. оңтүстікте — отырықшы, ал шығыста — жыл құсы. Олар бір рет жұптасып, наурыздың ортасында шәулісі мен ұябасары 1 — 4 жұмыртқаны 30 — 33 күндей кезектесіп басады. Балапандары 1,5 айда ұядан ұшады. Құстарды (бозторғай, кептер, бұлдырық, кекілік, кейде жарқанатты) қорек етеді. Жемтігін ұшып жүріп ұстайды. Тіршілігі әлі толық зерттелмеген. Б. — Ақсу-Жабағылы, Алматы қорықтарында қорғалады. Алматы хайуанатттар паркінде Б-тың 2 жұбы тіршілік етеді. Б. сирек кездесетін құс болғандықтан, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген (1996).
-Бидайық  - Falco pelegrinoides
-Жойылып кету қаупы бар өте сирек түр. Африкада, Алдыңғы, Ортаңғы жене Орталық Азияның тауларында тіршілік етеді, ал Қазақстанның оңтүстігіндегі және шығысындағы таулардың шағын аймақтарында мекендейді. Қазақстанда саны өте аз, солардың алтауы Алматы қорығында ұялайды. Алматы қаласында күз және қыста 1 -5 бидайықты кездестіруге болады. Санының азаю себептері және жалпы тіршілігі туралы деректер жоқ. Олардың ұяларын тауып, оны қорғоу керек және қолдан өсіру әдістерін зерттеу қажет
+==Пайдаланылған әдебиет==
+“Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том
+{{stub}}
+{{wikify}}
 [[Санат:Зоология]]
 [[Санат:Қазақстанның Қызыл кітабына енген жануарлар]]

Бидайық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

22:28, 2011 ж. маусымның 8 кезіндегі нұсқа

Пайдаланылған әдебиет

Навигация мәзірі

Іздеу