Балканизация: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: СССР → КСРО using AWB
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Balkans Animation 1800-2008.gif|thumb|right|400px|Political fragmentation of the Balkans]]
[[Сурет:Balkans Animation 1800-2008.gif|thumb|right|400px|Political fragmentation of the Balkans]]
'''Балканизация''' — [[Балкан түбегі]]н қоныстанған халықтың тілін, әдебиетін, тарихын, жағдайын, саяси өмірін зерттейтін ғылыми пәндердің жиынтығы. Балканизация мәселелері XIX ғасырда серб [[географ]]ы [[И.Цвийг]]тың, [[Чехия]] тарихшысы [[К.Ирегек]]тің, неміс [[лингвист]]ері [[Г.Вейганд]] пен [[Г.Мейер]]дің, даниялық [[лингвис]]т ғалым [[К.Сандфельд]]тің еңбектерінде қарастырылып, жанжақты зерттеле бастады. XX ғасырдың ірі Балканизацияшы ғалымдары Хорват [[П.Ско]]к, орыс [[А.М.Семещев]], даниялық [[Х.Педерсон]], австриялық [[Н. Йокль]], румындық [[Т. Капидан]] болды. Бастапқы кезде Балканизация тек [[лингвистика]] және мәденит-тарихи салаларды ғана қамтып, балқан халықтарының тілдері мен мәдениеттеріндегі ортақ қүбылыстарды: [[фольклор]]лық нақыштардың орталығын ([[эпос]]тағы, ертегі) музыка мәдгі, қолөнердегі, киім-кешектегі және бірқатар көне салт- дәстүрлердегі үқсастықтарды зерттеуді мақсат етті. Уақыт өте келе Балканизация шығыстану, славянтану, түркітану ғылым салалары сияқты жеке пән ретінде қалыптасып, гуманитарлық ғылымдардың бас¬қа да салаларына тарала бастады. 1963 ж. Балканизацияга арналған Оңтүстік-Шығыс [[Еуропа]] елдерін зерттеу жөніндегі халықтар қауымдастығы қүрылды. Балқан түбегіндегі бірқатар елдерде Балканизация ғылыми-зерттеу орталықтары бар. Олар: Болгариядағы Балканистика институты, Румыниядағы Оңүстік Шығыс [[Еуропа]]лық зерттеулер институты және т.б. қайта қүрылып қазіргі кезде Р.Ф. ҒА-ның жанында Славянтану және балканистика инсти¬туты (1968) жүмыс істеуде. Балканизация саласы бойынша материалдар "Etudes Babcanigues" (Sofia, 1964), "Revue des Etudies Sud-EST-Europeennes" (Buc., 1963), Balkan Studies" (The Scalanike, 1960) сияқты журналдарда жариялана- ды. ¥мыт бола бастаған Балканизация мәселелері XX ғасырдың 90 ж. күн тәртібіне қайта қойылды. Қазақстанда Балканизация қалыптаспаған, көне кезеңдегі түркі және Балқан халықтары арасындағы байланыстар жөнінде кейбір ізденістер нышаны ғана бар.
'''Балканизация, Балқантану''' — [[Балқан түбегі]]н қоныстанған халықтың тілін, әдебиетін, тарихын, жағдайын, саяси өмірін зерттейтін ғылыми пәндердің жиынтығы. Балқантану мәселелері XIX ғасырда серб [[географ]]ы [[И.Цвийг]]тың, [[Чехия]] тарихшысы [[К.Ирегек]]тің, неміс [[лингвист]]ері [[Г.Вейганд]] пен [[Г.Мейер]]дің, даниялық [[лингвис]]т ғалым [[К.Сандфельд]]тің еңбектерінде қарастырылып, жанжақты зерттеле бастады. XX ғасырдың ірі Балқантанушы ғалымдары Хорват [[П.Скок]], орыс [[А.М.Семещев]], даниялық [[Х.Педерсон]], австриялық [[Н. Йокль]], румындық [[Т. Капидан]] болды. Бастапқы кезде Балқантану тек [[лингвистика]] және мәденит-тарихи салаларды ғана қамтып, балқан халықтарының тілдері мен мәдениеттеріндегі ортақ құбылыстарды: [[фольклор]]лық нақыштардың орталығын ([[эпос]]тағы, ертегі) музыка мәдгі, қолөнердегі, киім-кешектегі және бірқатар көне салт-дәстүрлердегі ұқсастықтарды зерттеуді мақсат етті. Уақыт өте келе Балкантану шығыстану, славянтану, түркітану ғылым салалары сияқты жеке пән ретінде қалыптасып, гуманитарлық ғылымдардың басқа да салаларына тарала бастады. 1963 ж. Балқантануға арналған Оңтүстік-Шығыс [[Еуропа]] елдерін зерттеу жөніндегі халықтар қауымдастығы құрылды. Балқан түбегіндегі бірқатар елдерде Балқантану ғылыми-зерттеу орталықтары бар. Олар: Болгариядағы Балканистика институты, Румыниядағы Оңүстік Шығыс [[Еуропа]]лық зерттеулер институты және т.б. қайта құрылып қазіргі кезде Р.Ф. ҒА-ның жанында Славянтану және балканистика институты (1968) жұмыс істеуде. Балқантану саласы бойынша материалдар "Etudes Babcanigues" (Sofia, 1964), "Revue des Etudies Sud-EST-Europeennes" (Buc., 1963), Balkan Studies" (The Scalanike, 1960) сияқты жұрналдарда жарияланады. Ұмыт бола бастаған Балқантану мәселелері XX ғасырдың 90 ж. күн тәртібіне қайта қойылды. Қазақстанда Балқантану қалыптаспаған, көне кезеңдегі түркі және Балқан халықтары арасындағы байланыстар жөнінде кейбір ізденістер нышаны ғана бар.


==Әдебиет==
==Әдебиет==

09:50, 2015 ж. сәуірдің 26 кезіндегі нұсқа

Political fragmentation of the Balkans

Балканизация, БалқантануБалқан түбегін қоныстанған халықтың тілін, әдебиетін, тарихын, жағдайын, саяси өмірін зерттейтін ғылыми пәндердің жиынтығы. Балқантану мәселелері XIX ғасырда серб географы И.Цвийгтың, Чехия тарихшысы К.Ирегектің, неміс лингвистері Г.Вейганд пен Г.Мейердің, даниялық лингвист ғалым К.Сандфельдтің еңбектерінде қарастырылып, жанжақты зерттеле бастады. XX ғасырдың ірі Балқантанушы ғалымдары Хорват П.Скок, орыс А.М.Семещев, даниялық Х.Педерсон, австриялық Н. Йокль, румындық Т. Капидан болды. Бастапқы кезде Балқантану тек лингвистика және мәденит-тарихи салаларды ғана қамтып, балқан халықтарының тілдері мен мәдениеттеріндегі ортақ құбылыстарды: фольклорлық нақыштардың орталығын (эпостағы, ертегі) музыка мәдгі, қолөнердегі, киім-кешектегі және бірқатар көне салт-дәстүрлердегі ұқсастықтарды зерттеуді мақсат етті. Уақыт өте келе Балкантану шығыстану, славянтану, түркітану ғылым салалары сияқты жеке пән ретінде қалыптасып, гуманитарлық ғылымдардың басқа да салаларына тарала бастады. 1963 ж. Балқантануға арналған Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдерін зерттеу жөніндегі халықтар қауымдастығы құрылды. Балқан түбегіндегі бірқатар елдерде Балқантану ғылыми-зерттеу орталықтары бар. Олар: Болгариядағы Балканистика институты, Румыниядағы Оңүстік Шығыс Еуропалық зерттеулер институты және т.б. қайта құрылып қазіргі кезде Р.Ф. ҒА-ның жанында Славянтану және балканистика институты (1968) жұмыс істеуде. Балқантану саласы бойынша материалдар "Etudes Babcanigues" (Sofia, 1964), "Revue des Etudies Sud-EST-Europeennes" (Buc., 1963), Balkan Studies" (The Scalanike, 1960) сияқты жұрналдарда жарияланады. Ұмыт бола бастаған Балқантану мәселелері XX ғасырдың 90 ж. күн тәртібіне қайта қойылды. Қазақстанда Балқантану қалыптаспаған, көне кезеңдегі түркі және Балқан халықтары арасындағы байланыстар жөнінде кейбір ізденістер нышаны ғана бар.

Әдебиет

  • Миллер А.Ф. Балканистика: проблемы и перспективы (Конгресс в Софии) // Вестник АН КСРО, 1966, №12.
  • [1]

Дереккөздер

  1. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3