Жәндікқоректі өсімдіктер

‎Жәндікқоректі өсімдіктер немесе жыртқыш өсімдіктер – жәндіктермен қоректенетін автотропты өсімдіктер. Шықшылдық (росянка)- құрт құмырсқамен қоректенетін , шықшылдықтар тұқымдасына жататын жыртқыш өсімдік. Олардың –100-ге жуық біржылдық және көпжылдық түрлері бар.

Қасиеттері

Майысып өсетін сабақтары; Бес күлтежапырағы ақ немесе гүлдері; Темір тектес қылшықтары бар, түсті қызылдау қалемшелі, дөңгеленген тамыржапырақтары бар.

Шыбынұстағыш венерина

Шыбынұстағыш венрина немесе дионея-росянканың танымал түрлерінің бірі. Бұл өсімдік Солтүсік және Оңтүстік Калифорнияның, АҚШ-тың ылғалды,батпақты аймақтарында кездеседі. Дионея жәндіктер мен ұсақ жануарларды аулап, қорек қылатындығымен көпшілікке танымал. Ұзын жапырақтары орта сызықтың бойында шеттері тікенектері болып келген екі қалқан жасай орналасқан. Жәндік жақындаған кезде өсімдіктің сезімтал қылшықтары жәндіктің қимылымен реттеліп, қалқандар лезде жабылып қалады да, жәндік торға түседі.Жапырақтың жоғары қабатында орналасқан бездері бөліп шығаратын қызыл шырын жәндікті қорытуға ықпал етіп, осы кезде жапырақтары қызыл гүлге ұқсайды. Дионея өзінің азығын күнде толықтай қорытып, осыдан соң жапырақтары басқа жәндіктері аулауға дайыдалады. Шықылдақ өз атауын сезімтал қылшықтары бөлетін гель тәрізді затына байланысты иеленді. Бұл зат күн сәулесіне жалтырайтын таңғы шыққа ұқсайды. Шықшылдақ (росянка) әдетте тропикалық аймақтар мен қоңыржай белдеулерде ккездеседі. Олар бүкіл әлем бойынша таралған, бірақ Австралияда көптеп өседі.

Таралуы

Жыртқыш гүлдер әдетте Солтүстік және Оңтүстік Америкада, Азияда, Африка мен Аустралияда жиі ұшырасады. Көбіне бұл өсімдіктер АҚШ-тың Атлантикалық жағалауындағы (Флорида штаты, Оңтүстік және Солтүстік Каролина, Нью-Джерси) ылғалды климатта кездеседі. Сондай-ақ, бөлме өсімдігі ретінде де өсіруге әбден болады.

Жәндікқоректі өсімдіктердің негізінен тропиктік аймақтарда кездесетін 6 тұқымдасы, 500-дей түрі белгілі. Қазақстанда 3 туысы, 6 түрі бар.

Сипаттамасы

Жәндікқоректі өсімдіктер өздерінің қорегін аулау үшін олардың организмдері әр түрлі және күрделі жағдайларға бейімделген. Мысалы, дүңгіршек жапырақтарында саңылаулары болады, оның қалқаншасы ішке қарай ашылады да, ұсақ жәндіктер оған кіре алғанымен, кері шыға алмай, өсімдікке қорек болады. Тропикте өсетін непентестің жапырақ сағағы құмыра тәрізді болады, оған қонған жәндіктер құмыраның жылтыр ернеуінен өсімдіктің ішіне сырғып түседі де шыға алмайды. Ал дәнелдің (альдрованда) жапырақтарын жабысқақ зат шығаратын қызыл түсті бездер қаптап жатады, оған қонған жәндік кері ұша алмай, өсімдікке жабысып қалады. Шықшөптерден шығатын хош иіске жәндіктер қонған кезде, олардың жапырақтары бүктеліп, жәндіктерді қысып қалады.

Алайда таңсық әрі ерекше өсімдіктерді сүйетін көпшіліктің бағына орай қазіргі таңда мұндай «сүйкімді жыртқыштарды» қарапайым пәтерде де өсіруге мүмкіндік туып отыр. Барлық жыртқыш гүлдерді өз олжаларын ұстау жолдарына қарай үш үлкен топқа бөліп қарастыруға болады:

1. тұзақ-өсімдіктер;
2. жабысқақ-өсімдіктер;
3. құмыра-өсімдіктер;

Шыбыншы Венерина - Бұл өсімдіктің атауы - өсімдіктер мен махаббаттың патшайымы Венераның құрметіне берілген. Ағылшынша атауы: Venus flytrap. Олар табиғатта өрмекші, құрт-құмырсқа және ұлулармен қоректенеді.

Галерея

• 
• 
• 
• 
• 
•