Алабұталар тұқымдасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Saxaul-baum.JPG|thumb|Alt=A|400px|Сексеуіл]]
{{Қорық аймақ | name =АЛАБҰТАЛАР ТҰҚЫМДАСЫ | image =Сурак.jpg | caption =| location = [[Қазақстан]]| area = | established =| governing_body = | world_heritage_site =| website =}} <p>‎'''Алабұталар тұқымдасы ''' (Chenopodіaceaе) – тұзға төзімді шөптесін [[бұта]] немесе [[ағаш]] тәрізді ([[сексеуіл]]) өсімдіктер. Жер шарында кең тараған, 100 туысы, 1500-дей түрі белгілі. Қазақстанның [[шөл]] және [[шөлейт]] аймақтарында жиі өседі. Елімізде 47 туысы, 218 түрі кездеседі. Көпшілігінің сабағы бунақты болып келеді. [[Жапырақ]]тары кезектесіп немесе қарама-қарсы орналасады. Түссіз ұсақ гүлдері гүлшоғырына топтасып [[масақ|масақша]] құрайды. Жемісі – жаңғақ. Тұқымы сақиналы болады. Бұл тұқымдасқа жататын өсімдіктердің көпшілігін мал жейді ([[изен]], [[ебелек]], [[сораң]], т.б.), сондай-ақ отын (ақ және қара сексеуіл) ретінде пайдаланылады, қолдан да өсіріледі. Жас өскіндері аскөк ретінде тамаққа, ал тұқымын балықшылар балыққа жем ретінде пайдаланылады. Сабын жасау үшін ел арасында оның күлін қайнатып сақар алады. Көптеген түрінен медицинада дәрі-дәрмек дайындайды. А. т-ның 4 түрі: Хива сораңы, жалпақжапырақты сораң, Регель тарбақайы, Торғай бұйырғыны – сирек кездесетін өсімдіктер. Олар қорғауға алынып, Қазақстанның «[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына»]] енгізілген.</p>[[Санат:Қазақстан табиғаты]]
'''Алабұталар тұқымдасы ''' (Chenopodіaceaе) – тұзға төзімді шөптесін [[бұта]] немесе [[ағаш]] тәрізді ([[сексеуіл]]) өсімдіктер. Жер шарында кең тараған, 100 туысы, 1500-дей түрі белгілі. Қазақстанның [[шөл]] және [[шөлейт]] аймақтарында жиі өседі. Елімізде 47 туысы, 218 түрі кездеседі. Көпшілігінің сабағы бунақты болып келеді. [[Жапырақ]]тары кезектесіп немесе қарама-қарсы орналасады. Түссіз ұсақ гүлдері гүлшоғырына топтасып [[масақ|масақша]] құрайды. Жемісі – жаңғақ. Тұқымы сақиналы болады. Бұл тұқымдасқа жататын өсімдіктердің көпшілігін мал жейді ([[изен]], [[ебелек]], [[сораң]], т.б.), сондай-ақ отын (''ақ және қара сексеуіл'') ретінде пайдаланылады, қолдан да өсіріледі. Жас өскіндері аскөк ретінде тамаққа, ал тұқымын балықшылар балыққа жем ретінде пайдаланылады. Сабын жасау үшін ел арасында оның күлін қайнатып сақар алады. Көптеген түрінен медицинада дәрі-дәрмек дайындайды. А. т-ның 4 түрі: Хива сораңы, жалпақжапырақты сораң, Регель тарбақайы, Торғай бұйырғыны – сирек кездесетін өсімдіктер. Олар қорғауға алынып, Қазақстанның «[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына»]] енгізілген.
[[Санат:Биология]]
<ref>Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том</ref>
== Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{stub}}
{{stub}}
{{Wikify}}
{{wikify}}
[[Санат:Табиғат]]

15:29, 2011 ж. маусымның 21 кезіндегі нұсқа

Сексеуіл

Алабұталар тұқымдасы (Chenopodіaceaе) – тұзға төзімді шөптесін бұта немесе ағаш тәрізді (сексеуіл) өсімдіктер. Жер шарында кең тараған, 100 туысы, 1500-дей түрі белгілі. Қазақстанның шөл және шөлейт аймақтарында жиі өседі. Елімізде 47 туысы, 218 түрі кездеседі. Көпшілігінің сабағы бунақты болып келеді. Жапырақтары кезектесіп немесе қарама-қарсы орналасады. Түссіз ұсақ гүлдері гүлшоғырына топтасып масақша құрайды. Жемісі – жаңғақ. Тұқымы сақиналы болады. Бұл тұқымдасқа жататын өсімдіктердің көпшілігін мал жейді (изен, ебелек, сораң, т.б.), сондай-ақ отын (ақ және қара сексеуіл) ретінде пайдаланылады, қолдан да өсіріледі. Жас өскіндері аскөк ретінде тамаққа, ал тұқымын балықшылар балыққа жем ретінде пайдаланылады. Сабын жасау үшін ел арасында оның күлін қайнатып сақар алады. Көптеген түрінен медицинада дәрі-дәрмек дайындайды. А. т-ның 4 түрі: Хива сораңы, жалпақжапырақты сораң, Регель тарбақайы, Торғай бұйырғыны – сирек кездесетін өсімдіктер. Олар қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген. [1]

Пайдаланған әдебиет

  1. Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том