Жылыжай

Қысқаша мәлімет

ЖЫЛЫЖАЙ – көкөніс, жеміс-жидек, гүл, көшеттер өсіретін, сондай-ақ, жылу сүйгіш тропиктік және субтропиктік өсімдіктерді өсіріп, оны көбейтетін, әйнекпен немесе жарық өткізетін материалмен жабылған арнайы құрылыс. Ж-да жыл бойы көкөніс дақылдарын өсіріп, өнімімен халықты қамтамасыз етуге болады. Онда өсімдіктерге аса қажетті су, қоректік зат, жарық, жылу, газ режимі сақталады. Ж-ды а. ш. дақылдарының жаңа сорттары мен будандарын аз уақытта шығару үшін де пайдаланады. Ашық егіспен салыстырғанда Ж-да өнімділік бірнеше есе артық (1 га-дан 700 – 800 т-ға дейін өнім алынады). Мыс., 1 м2 жерден 20 – 25 кг қияр, 12 – 15 кг қызанақ (помидор) алынады. Ж. құрылымына және пайдалану мақсатына байланысты бірнеше топқа бөлінеді: мақсатына қарай – көкөністік Ж., көшеттік Ж., гүлбақтық Ж.; өсіру технологиясы бойынша: сөресіз Ж., гидропонды Ж., фитотронды Ж., қозықұйрық өсіретін Ж.; пайдалану мерзіміне қарай көктемдік Ж. (пленка жабынды), қысқы Ж. (әйнекті) болып бөлінеді; ал сыртқы пішініне қарай: бір иінді, екі иінді, көп иінді (блокталған), доға тәрізді және полигональді Ж-лар болады. Күн сәулесімен, биол. (биоотын) және тех. (су, бу, электр) жылумен жылытылатын Ж-лар болып бөлінеді. Қазіргі кезде Ж-ды зауыттарда жасалған дайын бөлшектерден құрастырады. Бұл құрылыс жұмысын жеңілдетіп, еңбек шығынын азайтады.