Ділмәр сөз: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added

Inline

11:45, 2011 ж. тамыздың 3 кезіндегі нұсқа

Ділмәр сөз, қ а н а т т ы сөз, афоризм (грек. aphorismos - қысқа нақыл) - ғибрат түрінде айтылатын бейнелі сөз. Афоризмнің баламасы ретіндегі ділмәр сөз терминін А .Байтұрсынұлы енгізді. Ал Шәкерім Құдайбердіұлы "мәнді сөздер" деп атаған. Ділмәр сөз ойды жинақтап, тереңдетіп, салмақты, өрнекті, кестелі айтуға, мейлінше қысқа, түйінді тұжырымға, өткір мәнерлілікке, парасатты пайымға негізделеді. Мұндай үлгілі, дарынды сөздердің "тігісі жатық", мақал-мәтелдерден ерекшелігі - оның авторы белгілі. Әлемдік сөз өнерінде Ділмәр сөздің өзіндік тарихы бар. Ділмәр сөз көне заманның ойшылдары Платон, Аристотель, Гераклиттен бастала тұра, туған халқымыздың әдеби-көркем мұраларында, әдебиет классиктерінің туындыларында да кездеседі. Мысалы, "Бақпен асқан патшадан, Мимен асқан қара артық, Сақалын сатан кәріден, Еңбегін сатқан бала артық" (Абай). Ділмәр сөздер:

а) отан, халық, дәуірге;

ә) оқу-білім, ғылым-өнерге;

б) ақыл-парасат, арман-мақсат, үміт-тілекке;

в) адамгершілікті асыл қасиеттерге;

г) достық, махаббат, ұрпақ, өмір, уақыт, ата-ана тәрбиесіне, мінез ерекшеліктеріне қатысты жасалады.^[1]

Пайдаланған әдебиет

↑ “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6

Бұл мақала — қазақ әдебиеті туралы бастама мақала. Оны толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

[1] “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6

[1]

@@ 1-жол: / 1-жол: @@
 '''Ділмәр сөз''', ''қ а н а т т ы сөз'',
-афоризм(грек. aphorismos - қысқа нақыл) - ғибрат түрінде айтылатын бейнелі сөз. Афоризмнің
+[[афоризм]] (грек. aphorismos - қысқа нақыл) - ғибрат түрінде айтылатын бейнелі сөз. Афоризмнің
-баламасы ретіндегі Д. с. терминін А .Байтұрсынұлы енгізді. Ал
+баламасы ретіндегі ділмәр сөз терминін [[Байтұрсынұлы, Ахмет|А .Байтұрсынұлы]] енгізді. Ал
-Шәкерім Құдайбердіұлы "мәнді
+[[Шәкерім Құдайбердіұлы]] "мәнді
 сөздер" деп атаған. Ділмәр сөз ойды
 жинақтап, тереңдетіп, салмақты,
@@ 8-жол: / 8-жол: @@
 қысқа, түйінді тұжырымға, өткір
 мәнерлілікке, парасатты пайымға
-негізделеді. Мұндай үлгілі, дарынды сөздердің "тігісі жатық", мақал-мәтелдерден ерекшелігі - оның авторы белгілі. Әлемдік сөз өнерінде
+негізделеді. Мұндай үлгілі, дарынды сөздердің "тігісі жатық", [[Мақал-Мәтел|мақал-мәтелдерден]] ерекшелігі - оның авторы белгілі. Әлемдік сөз өнерінде
 Ділмәр сөздің өзіндік тарихы бар. Ділмәр сөз көне
-заманның ойшылдары Платон, Аристотель, Гераклиттен бастала тұра,
+заманның ойшылдары [[Платон]], [[Аристотель]], [[Гераклит|Гераклиттен]] бастала тұра,
 туған халқымыздың әдеби-көркем
 мұраларында, әдебиет классиктерінің туындыларында да кездеседі.
 Мысалы, "Бақпен асқан патшадан, Мимен асқан қара артық, Сақалын сатан кәріден, Еңбегін сатқан бала
-артық" (Абай). Ділмәр сөздер:
+артық" ([[Абай]]). Ділмәр сөздер:
-а) отан, халық, дәуірге;
+а) отан, халық, [[Дәуір|дәуірге]];
-ә) оқу-білім, ғылым-өнерге;
+ә) оқу-білім, ғылым-[[Өнер|өнерге]];
-б) ақыл-парасат, арман-мақсат, үміт-тілекке;
+б) ақыл-[[парасат]], арман-мақсат, [[үміт]]-тілекке;
-в) адамгершілікт асыл қасиеттерге;
+в) адамгершілікті асыл [[Қасиет|қасиеттерге]];
 г) достық, махаббат, ұрпақ, өмір, уақыт, ата-ана тәрбиесіне, мінез ерекшеліктеріне қатысты жасалады.<ref>“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6 </ref>

Ділмәр сөз: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

11:45, 2011 ж. тамыздың 3 кезіндегі нұсқа

Пайдаланған әдебиет

Навигация мәзірі

Іздеу