Кратон

Әлемнің геологиялық өлкелері (USGS)

Қалқан      Платформа      Таустан      Алап      БЖӨ      Жоғарғы қабық

Мұхиттық қабық:      0—20 Ma      20—65 Ma      >65 Ma

Кратон (гр. kratos — мықты) — орогениялық әрекетінің әсерінен шыққан Жер қабығының бір бөлігі. Жер қабығының осындай тұрақтылығы 1000 млн., ал кейбір аймақтарда одан да көп жыл орын алып отыр. Классикалық мысал ретінде Канада қалқаны боп табылады.

Кратондар үш топқа бөлінеді:

1. Лауразиялық — Солтүстік Америка, Шығыс Еуропа, Сібір;
2. Гондуаналық — Оңтүстік Америка, Африка-Аравия, Үндістан, Аустралия, Антарктида;
3. Аралық түрі — Солтүстік Қытай, Оңтүстік Қытай, Меконг