Сауытты жұмсақденелілер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Хитон

Сауытты моллюскілер (Loricata, Polyplacophora) - хитондар теңіз түбінде тіршілік ететін омыртқасыз жануарлардың бір класы.[1]

Құрылысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дене пішіні сопақша не құрт тәрізді, ұзындығы 0,5-33 см, бас, кеуде, аяқ бөлімдері айқын байқалады. Аяғымен су түбіндегі тас т.б. затқа жабысып тұрады. Денесінің арқа жағы сауытпен қапталған, ал сауыты тұтас біткен 8 қалқаншадан құрылған. Желбезегі бауыр жағындағы мантия қуысында орналасқан. Ас қорыту жүйесі жұтқыншақ, ішек қарын және қантты без деп аталатын екі безден тұрады. Жүрегі екі жүрекше және бір қарыншадан; нерв жүйесі 4 түйіннен және жұтқыншақ маңындағы сақинадан құралған. Көптеген түрі дара жынысты, метаморфоза арқылы дамиды, баяу қозғалатын ересектеріне қарағанда личинкалары едәуір жылдамырақ жүзеді. Сауытты моллюскілердің қорегі-су түбіндегі тасқа жабысқан балдырлар, детрит.

Таралған жерлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Барлық теңіздерде таралған бір мыңдай түрі бар. Қиыр Шығыс теңіздерінде түрі көбірек, Каспий, Азов, Арал теңіздерінде жоқ. Кейбір түрін, мысалы криптохитонды Тынық мұхит жағалауы тұрғындары тағамға пайдаланады.

Дереккөз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Жануарлар энциклопедиясы