Аскетизм

Аскетизм (гр. askco – жаттығамын) — ол моральдік немесе діни мұратқа жету мақсатында «денені жансыздандыру», жер бетіндегі жақсылық атаулыдан бас тарту арқылы қажеттіліктерді қанағаттандыруда ұстамдық таныту.

Бастапқыда, ертедегі Грекияда Аскетизмді рақымшылық жасауға жаттығу деп атаған. Теориялық жағынан Аскетизм ертедегі Шығыс ғалымдарының діни ілімдерінде әсіресе, Үндістанда, содан соң Грекияда негізделді. Христиан дінінде өмірін жалғыздықта және өз жанын өзі қинаумен, дүға оқып, құдай жолына өмірін арнаған адамдарды аскеттер деп атаған. Аскетизм ерте христиандық және орта ғасырдағы Қайта өрлеу кезеңінде өзгерді. Протестанттық «қауымдық аскетизм» талабын қойды. Ертеректегі шаруалар қозғалыстары Аскетизмге шақырды. Бұл бай-манаптардың үлде мен бүлдеге орануына, сән-салтанатына қарсы наразылық түрі болды. Ислам дінінде де Аскетизм жоғары бағаланған. Аскетизм әсіресе, сопылық бағыттың негізгі өмірлік қағидаттарының біріне айналды. Оны Қожа Ахмет Иасауи уағыздарынан байқауға болады. Оның пікірінше, адам нәпсіқұмарлықтан арылу үшін өзіне-өзі джихад жариялауы керек, нәпсіні тыйған адам түбінде әулиеге айналады.

Аскетизм (гр. ασκεσις ) -

1. адамгершіліктік жетілу және құдаймен тілдесуге қол жеткізу мақсатында игіліктерден бас тарту, сезімдік нәпсі мен тілектерді шектеу және басумен сипатталатын діни қағида;
2. өмірлік игіліктерден бас тарту, шектен шыққан өзін-өзі тыю.