Бандар-Сери-Бегаван бетінің кодын көру

{{Елді мекен
 |статусы                 = Қала
 |қазақша атауы           = Бандар-Сери-Бегаван
 |шынайы атауы            = {{lang-ms|بندر سري بڬاوان}}
 |сурет                  = BSB Composite.jpg
 |жағдайы                 = елорда
 |ел                      = Бруней
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 4|lat_min = 53|lat_sec = 30
  |lon_dir = E|lon_deg = 114|lon_min = 56|lon_sec = 30
  |CoordAddon             = type:city(56000)_region:BN
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 300
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Брунейдің әкімшілік бөлінуі{{!}}Округ
 |аймағы                  = Бруней-Муара
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                   = 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = [[VI ғасыр]]да
 |бұрынғы атаулары        = 1967 жылға дейін Бандар-Бруней, 1970 жылға дейін Бруней-таун
 |статус алуы               = 1920
 |жер аумағы                  = 100,36
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 7
 |климаты                 = экваторлы
 |ресми тілі              = малай
  |тұрғыны                = 202 715<ref>{{cite web|url=http://www.citypopulation.de/Brunei.html|deadlink=yes|title=Populatiom of Bruney state|accessdate=2016-09-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161008234526/http://www.citypopulation.de/Brunei.html|archivedate=2016-10-08}}</ref> 
  |санақ жылы             = 2011
  |тығыздығы              = 2020
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +8
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +673 02
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = Bandar Seri Begawan
 |сайты                   = http://www.municipal-bsb.gov.bn/
 |сайт тілі               = ms
}}
'''Бандар-Сери-Бегаван''' ({{lang-ms|بندر سري بڬاوان, Bandar Seri Begawan}}) — [[Бруней]] [[сұлтанат]]ының [[елорда]]сы және ең ірі қаласы. [[Бруней-Муара]] округінің әкімшілік орталығы. 

== Географиясы ==
Бандар-Сери-Бегаван [[Малай архипелагы]]ның солтүстігіндегі [[Калимантан]] аралында орналасқан. Қаланың оңтүстік шегімен ағып өтетін және кеме жүзетін [[Бруней (өзен)|Бруней]] өзеннің сол жақ жағалауында орналасқан. Қаланың солтүстік бөлігі [[Оңтүстік Қытай теңізі]]мен шайылады. 

== Климаты ==  
Қаладағы климат — [[экваторлық климат|экваторлық]], ылғалды, жауын-шашын жыл бойы түседі, жылына шамамен 3000 мм. Орташа айлық температура — +26…+28[[Цельсий градусы|°С]]. 

{{Қаланың ауа райы
 | Ені    = 
 | Жағдайы = 
 | Жер_ілік = Бандар-Сери-Бегаван (1982-2012)
 | Дерекнама  = [http://ru.climate-data.org/location/6419/ Climate-Data.org: Bandar Seri Begawan]
| Қаң_ор=27.0	| Қаң_ор_ж-ш=316
| Ақп_ор=27.1	| Ақп_ор_ж-ш=172
| Нау_ор=27.6	| Нау_ор_ж-ш=162
| Сәу_ор=28.0	| Сәу_ор_ж-ш=208
| Мам_ор=28.1	| Мам_ор_ж-ш=254
| Мау_ор=28.1	| Мау_ор_ж-ш=215
| Шіл_ор=27.7	| Шіл_ор_ж-ш=237
| Там_ор=27.6	| Там_ор_ж-ш=222
| Қыр_ор=27.6	| Қыр_ор_ж-ш=304
| Қаз_ор=27.5	| Қаз_ор_ж-ш=329
| Қар_ор=27.4	| Қар_ор_ж-ш=371
| Жел_ор=27.4	| Жел_ор_ж-ш=357
| Жыл_ор=27.6	| Жыл_ор_ж-ш=3147
| Қаң_ор_мин=24.1	| Қаң_ор_макс=30.0
| Ақп_ор_мин=24.2	| Ақп_ор_макс=30.0
| Нау_ор_мин=24.4	| Нау_ор_макс=30.8
| Сәу_ор_мин=24.7	| Сәу_ор_макс=31.4
| Мам_ор_мин=24.8	| Мам_ор_макс=31.5
| Мау_ор_мин=24.7	| Мау_ор_макс=31.5
| Шіл_ор_мин=24.3	| Шіл_ор_макс=31.1
| Там_ор_мин=24.3	| Там_ор_макс=31.0
| Қыр_ор_мин=24.3	| Қыр_ор_макс=31.0
| Қаз_ор_мин=24.2	| Қаз_ор_макс=30.8
| Қар_ор_мин=24.3	| Қар_ор_макс=30.6
| Жел_ор_мин=24.4	| Жел_ор_макс=30.5
| Жыл_ор_мин=24.4	| Жыл_ор_макс=30.8
| Қаң_а_макс=33.9	| Қаң_а_мин=18.4
| Ақп_а_макс=35.3	| Ақп_а_мин=18.9
| Нау_а_макс=38.3	| Нау_а_мин=19.4
| Сәу_а_макс=37.6	| Сәу_а_мин=20.5
| Мам_а_макс=36.4	| Мам_а_мин=20.3
| Мау_а_макс=35.5	| Мау_а_мин=19.2
| Шіл_а_макс=35.7	| Шіл_а_мин=19.1
| Там_а_макс=36.6	| Там_а_мин=19.4
| Қыр_а_макс=35.5	| Қыр_а_мин=19.6
| Қаз_а_макс=34.7	| Қаз_а_мин=20.5
| Қар_а_макс=34.5	| Қар_а_мин=18.8
| Жел_а_макс=36.2	| Жел_а_мин=19.5
| Жыл_а_макс=38.3	| Жыл_а_мин=18.4
|}}

== Тарихы ==
[[1970 жыл]]ға дейін қала Бруней деп аталған.<ref name="off_history">[http://www.municipal-bsb.gov.bn/History_of_Bandar_Seri_Begawan.html История города на официальном сайте] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100127013251/http://www.municipal-bsb.gov.bn/History_of_Bandar_Seri_Begawan.html |date=2010-01-27 }}</ref>

Қаланың орналасуы үш рет ауысқан: алғашқы қоныстар [[Кота-Бату]] мукимінде орналасқан, кейін — [[Кампонг-Айер]]де және соңғысы, қазіргі қаланың аумағында.<ref name="off_history" />

[[1920 жыл]]ы қоныс қала және британ иелігінің орталығы статусына ресми түрде ие болды. [[1970 жыл]]дың [[5 қазан]]ында қала атауы Брунейдің бұрынғы сұлтаны Омар Әли Сайфуддиннің құрметіне Бандар-Сери-Бегаванға ауыстырылды (малай тілінен «Жоғары мәртебелінің қаласы» дегенді білдіреді).<ref name="off_history" />

Заманауи тарихта қаланың аумағы алты рет ұлғайтылды: [[1931 жыл|1931]], [[1936 жыл|1936]], [[1940 жыл|1940]], [[1949 жыл|1949]], [[1956 жыл]]дары.<ref name="off_history" /> [[2007 жыл]]дың [[1 тамыз]]ында [[Бруней сұлтаны]] қала аумағын 12,87-ден 100,36 км²-ге дейін кеңейтуге рұқсат берді.

== Транспорты ==
Бруней елордасы елдің батыс бөлігімен автомобиль жолдарымен біріктірілген. Шығыс бөлігі шығанақпен бөлінген, оған теңіз жолымен немесе [[Малайзия]] аумағымен ғана жетуге болады.

[[Брунейдің халықаралық әуежайы]] қала орталығынан 11 км қашықтықта орналасқан. Әуежай бүкіл елге қызмет атқарады. 

Су транспорты өзен бойымен қаланың орталығынан [[Кампонг-Айер]]ге дейін жүретін катер тәріздес таксимен ұсынылған (жергілікті атауы — ''пенамбанг''). Сонымен қатар катерлер елорданы [[Бангар]] және [[Лимбанг (қала)|Лимбанг]] қалаларымен біріктіреді.

== Көрнекті жерлері ==
Қалада көптеген көрнекті тарихи және мәдени ғимараттар орналасқан, соның ішінде [[Сұлтан Омар Әли Сайфуддин мешіті]], патшалық кесенелер, сарайлар және көптеген мұражайлар, оның ішінде ең негізгісі [[Музей Брунейдің ұлттық мұражайы]].

Қалалық саябақтар арасындағы ең бастысы Персиаран-Дамуан. Саябақта [[Оңтүстік-шығыс Азия елдерінің ассоциациясы|АСЕАН]] мүше елдерінің өкілдерімен жасалған мүсіндер ұсынылған. Сонымен қатар бұл саябақта Калимантанда ғана мекендейтін [[Носач|үлкен мұрынды маймылдарды]] кездестіруге болады.

== Бауырлас қалалар ==
* {{flagicon|China}} [[Нанкин]], [[Қытай]]
* {{flagicon|South Korea}} [[Сеул]], [[Корея Республикасы|Оңтүстік Корея]]
* {{flagicon|North Korea}} [[Пхеньян]], [[Солтүстік Корея|КХДР]]
* {{flagicon|Cuba}} [[Гавана]], [[Куба]] 
* {{flagicon|Cuba}} [[Сантьяго-де-Куба]], [[Куба]]

== Галерея ==
<center><gallery>
File:Omar Ali Saifuddin Mosque.JPG|Сұлтан Омар Әли Сайфуддин мешіті
File:Royal Regalie (1).JPG|Ұлттық корольдік мұражайы
File:Brunei Parliament.JPG|Бруней парламенті
File:BSB Library.JPG|Қалалық кітапхана
</gallery></center>

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.municipal-bsb.gov.bn/ Бандар-Сери-Бегаванның ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161103112000/http://www.municipal-bsb.gov.bn/ |date=2016-11-03 }}

{{Азия елордалары}}

[[Санат:Бруней қалалары]]
[[Санат:Азия елордалары]]