Бауырдақ (жез)
Бауырдақ - қамшының сабына өрімді мықтап ұстату үшін өрімнің «алақанының» үстінен әлгі сапты бойлай шегемен бекітілген ұзынша жездің атауы (өрімнің алақаны деп өрімнің сапқа бекітілетін тұсындағы жалпақтау келген элементін айтады). Ұзындығы қамшы сабының үштен екі бөлігіндей болып келеді. Осындай жезбен әшекейленген түрін жез бауырдақ қамшы деп бөліп айтады. Бауырдақтың бауырлық деп аталуы да кездеседі. Ауыз әдебиет үлгілерінде:
Бір қамшым бар қолымда, Жез бауырлық жар-жар,
- деп келетін өлең жолдарындагы бауырлық бауырдақтың синонимі болып табылады. Бауырдақ қамшы - ерлерге ғана арналған құрал. Өйткені бауырдақ қамшы көбінесе қамшыласу және сайысу үрдісіне қолданылады. Бауырдақтың функциясы өрімнің сапқа бекемдігін қамтамасыз ету. Қамшы өрімін «алақан» тұсынан қайырып, сабына қарай бүктеп ұстауды «қамшыны бауырдақтап ұстау» деп атайды.
Жылқының сұлу болар сүртектісі, Сұлудың қасқаяды күрек тісі. Қамшыны бауырдақты екі бүктеп, Жігіттің үйге кірер жүректісі.
Қамшы сабы мен бауырдағын қоса сыртынан металл немесе қайыспен орап сәндейді. Бауырдаққа қарама-қарсы яғни саптың үстіңгі тұсына кекілдік деп аталатын шашақ орнатылады.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |