Мазмұнға өту

Гюстав Лебон

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Гюстав Лебон
фр. Le Bon Gustave
Туған күні

7 мамыр 1841 (1841-05-07)

Туған жері

Ножан-ле-Ротру, Франция

Қайтыс болған күні

13 желтоқсан 1931 (1931-12-13) (90 жас)

Қайтыс болған жері

Марн-ла-Кокетт, Франция

Азаматтығы

 Франция

Шығармалардың тілі

французша

Гюстав Лебон (Ле Бон, фр. Le Bon Gustave; 18411931) — атақты француз психологы, социолог, антрополог және тарихшы.

Гюстав Ле Бон дәрігер болғанына қарамастан, ол тәжірибесі ешқашан болмаған, және оның ғылыми мақалалардың негізінде медицинаға қосқан үлесі. 1860 жылдың басында Лебон сулы-батпақты жерлердің өмір сүріп жатқан адамдардың созылмалы аурулардың туралы мақала жарияланған болатын. Сәл кейінірек, осы мақалада сол безгегі бірқатар одан әрі жұмыстар толықтырылды, кейін ол масаю күйінде құбылыс безгегі туралы мақала жазды.

Кейінірек (1870 кейін) Ле Бон белсенді психология айналысатын, және ол алғаш бірінші болып « психология теориясын - ғылым халықтарының тарихын және әлеуметтануды түсіну мен зерттеу үшін қажет деді.» Француздың әлеуметтік психологы. Ол "бұқаралық қоғам" теориясының алғашқы варианттарының авторы. Оның пікірінше бұқарамен тобыр түсінікте. Тобырдың түрлерін көрсеткен. Тобырдың ішіндегі адамдардың мінез-құлықтарын зерттеген. Қоғамдық дамуда үлкен әсер ететін фактор басқарушылардың беретін рөлі. Лебонның пікірі бойынша импульстік, инстинкциялық реакциялардың билігіне әкеп соғатын жауапкершіліктен айырылу, әртүрлі ыкпалға ұшырауға әкеп соғатын сезім рөлінің ойдың аяқасты болуы, құмарлықшы бақылаудың жоғалуына әкеп соғатын жеке жауапкершілікті жоғалту адамның бұқарадағы мінез-құлқына дүрбелең кезінде қарау негізде жасалды.

Көпшілік — адамдардың стадионда, үлкен көрермен залында, өте маңызды хабар тыңдау кезінде аландағы динамик алдында қандай да болмасын көрініске байланысты бірлесіп уакыт өткізу үшін қысқа уақыттағы жиналыс.

Көпшілік әрқашан жалпы және белгілі бір мақсат үшін жиналады, сондықтан ол неғұрлым басқарылымды, атап айтқанда көріністі ұйымдастырудың талдаған түрінде қабылданған нормаларды үлкен дәрежеде сақтайды. Бірақ көпшілік те адамдардың бұқаралық жиналысы болып қалады және онда бұқараның зандары қолданылады. Негізгі еңбегі — "Тобыр психологиясы".[1]

"Халықтар психологиясы және масса"- билікке қол жеткізген барлық саясаткерлердің анықтамалық кітабы. Ол бөлімдерін мұқият оқи отырып және Ленин, Гитлер, муссолини, Сталино мұқият зерттедi. Онда негiзгi баяндалады және топтың мiнез-құлығының қарапайым ұстанымдары, билiк үшiн күресуде жетiстiктiң тәсiлдерi жетiстiктiң саясаттарымен суреттеледi.

Басты жұмыстары:

  • «Араб өркениетінің тарихы» (1884)
  • «Үндістан өркениетінің тарихы» (1887)
  • «нағыз жылқы спорты» (1892)
  • «Халықтар психологиясы және масса» (1895)
  • «Тәлім - тәрбие психологиясы» (1902)
  • «Социализм психологиясы» (1908)
  • «Зат эволюциясы» (1912)

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7