Дронттектестер
Дронттектестер (лат. Raphidae) — қазба қүстар, 16-17 ғасырларда Маскарен аралдарында толықтай жойылған. 3 түрі болған, ірі (10 кг дейін) қүстар, қанаттары әлсіз, ұшу қабілеті толықтай жойылған. Балсірі болмаған, тұмсығы күшті, үстіңгісінің үшында ілмек болған. Руль қанаттары болмаған. Өсімдік қоректі қүстар болғанға үқсайды. Шығу тегі түсініксіз-бір авторлар дронттарды кептерлермен байланыстыруға тырысса, басқалары сутартарлардың ауытқып кеткен бір бүтағы болуы керек деп деп есептейді.
Морфологиялық ерекшеліктері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қаз тәрізділер бұл отрядқа ірі және орта үлкендікте болатын, ұзын мойынды, қысқа аяқты құстар жатады. Олардың саусақтары төртеу, оның үш саусағы денесінің алдына бағытталып, оларды тері жарғақтарымен қосылған. Әдетте олардың тұмсығын жалпақ, үстіңгі жағынан төмен қарай қысыңқы келеді. Тұмсығының сырты жұқа терімен қапталған, тұмсығының ұшында мүйізді бөлімі болады, оны «тырнақша» деп атайды. Тұмсығының үстіңгі бөлімінің ішкі жағында мүйізді пластинкалары бар. Кейбір түрлерінде (крохалдарда) жақтарының жиектерінде мүйізді тісшелері болады. Жамылғы қауырсыны тығыз, қатты, шеткі қауырсындары болады. Құйымшақ безі жақсы дамыған.
Репродуктивті көбеюі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Еркектерінің шағылыс оргындары болады. Жылына бір рет жұмыртқа салады. Жұмыртқадан шыққан балапандары ширақ болады. Қаз тәрізділердің бүкіл дүние жүзінде 200 – дей түрі бар. Бізде олардың елуге тарта түрі кездеседі. Кәсіптік құстардың көпшілігі осы отрядқа жатады. Бұлардан үй құстарының көптеген түрлері шығарылған.
Ажыратылуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]а) құстардың орталық нерв системалары жақсы жетілген, сондықтан олар әр түрлі жағдайларға биімделіп, мінез – қылықтарын өзгертеді. б) денесінде зат алмасу процесінің жылдамдығы мен дене жылуының реттелуінің дұрыс болуына байланысты температурасының жоғары және тұрақты болуына әкеліп соққан, в) ауа кеңістігінде ұшу қабілеті көпшілігінің қозғалу, өрмелеу қабілетін жоймаған, г) көбею біршама жетілген жұмыртқаларын басуы және балапандарын қоректендіруі.
Әдебеит
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- «Құстар. Құстардың аңшылық- кәсіптік түрлері» кітабы, 2014, 24 бет.