Ерейментау тас мүсіндері

Ерейментау Тас Мүсіндері

Ерейментау Тас Мүсіндері– - Түркі қағанаты кезінде (6-8 ғасырлар) жасалған тас мүсіндер тобы. Ерейментау сілімдерінің бойында, Сілеті, Кедей, Торғай өзендерінің жоғарғы ағыстарында орналасқан. 1942, 1946 - 60 жылдары Орталық Қазақстан археолиялық экспедиция (жетекшілері А.Машанов, Ә.Марғұлан) зерттеген. Кедей өзенінің бас жағында, Жаушоқы төбесінің етегінде сұр граниттен қатап жасалған екі мүсіннің (ел арасында "Қос батыр" атанған) әрқайсысының аумағы 3,5x3,5 м. Мүсіндер оң қолына дөңгелек тостаған ұстап, сол қолымен қылышына сүйенген мұртты ер адамдарды бейнелейді. Бүйірінде ажыратыл оқуға келмейтін көмескі, көне түркі жа-зуына ұқсас таңбалар байқалады. Мүсіндер шаршы пішіндес екі тас қоршаудың шығыс іргесіне қойылған. Үлкенінің биіктігі 160 см, ені 40 см, қалыңдығы 23 см. Ерейментау Тас Мүсіндеріндегі жойылған гранит тастар осы өңірдегі Қарағайлы алқабынан алынып отырған. Осындай мүсіндердің маңында орналасқан бір обаны зерттеу кезінде түрлі түсті кен тастарының сыныптары кездескен. Олар оба үйіндісінде күн рәмізін бейнелейтін дөңгелек түрінде белгілі бір тәртіппен орналасқан. Ғалымдардың пікірінше, мүсіндер, кен орындарын игеріл, металл қорынан, көне қеншіліқ қәсіпті пір тұтып, қастерлеуге байланысты туған ғұрыптың нышаны.