Ж бетінің кодын көру

 [[Сурет:Rosyjska litera Ż.PNG|thumb|left|110px| ]]
{{Қазақ әліпбиі (кирил)}}
[[Сурет:Keyboard KAZ.png|thumb|right|400px| ]]
'''Ж''', '''ж''' — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.

Тіл алдының таңдайға жуықтауынан жасалатын ұян дауыссыз дыбысты белгілейтін әріп. Ж-нің жалаң (спирант), қосынды (аффрикат - "дж") түрлері бар. [[Аффрикат]] Ж-нің қазақ тілінде дербес фонемалық мәні жоқ, ол - спирант Ж-нің нұсқасы. Қазақ тілінің табиғи айтылу заңдылықтарына сәйкес: орысша - аффрикат - "дж" ретінде дыбысталады. Сөздің қазақша айтылуы: джиһаз, джігіт, джұрт, мұғалджар, үрджар, жазылуы - жиһаз, жігіт, мұғалжар, үржар, т.б. Кейде сөз ішінде (Ж) дыбысы іргелес қатаң дыбыстың ықпалымен "ш" дыбысына ұқсас естіледі, бірақ жазылуда бұл ескерілмейді. Мысалы, айтылуы - дошшан, бешшүз, жазылуы - досжан, бес жүз. Түркі тілдерінің көпшілігінде "Ж" орнына "й" дыбысы айтылады (жол - йол, жас - йаш). 

"Ж"  қазақ тілінің байырғы сөздерінің аяғында өте сирек кездеседі (лаж, мұхтаж т.б.).

== Транскрипциясы ==
'''Ж''' кирил әрпі латын тілдерін транскрипциясында түрлі жазылады: чех, словак, словен, хорват тілдерінің жазбаларында '''[[Ž]]''' әрпі, поляк тілінде -  '''[[Ż]]''' нұсқасы;  роман тілдерінде - '''G''' немесе '''J''' , в герман тілдерінде — диграф '''zh''' (ағыл.) немесе '''sh''' (нем.) т.б.<ref> Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 4 том</ref><ref>Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962</ref>.

== Кодтар кестесі ==
{| class="standard"
 ! Код
 ! Регистр
 ! Ондық<br /> код
 ! 16-лық<br /> код
 ! 8-дік<br /> код
 ! Екілік код
 |-
 | rowspan="2" | [[Юникод]]
 | Бас
 | style="text-align:right;" | 1046
 | style="text-align:right;" | 0416
 | style="text-align:right;" | 002026
 | style="text-align:right;" | 00000100 00010110
 |-
 | Кіші
 | style="text-align:right;" | 1078
 | style="text-align:right;" | 0436
 | style="text-align:right;" | 002066
 | style="text-align:right;" | 00000100 00110110
 |-
 | rowspan="2" | [[ISO 8859-5]]
 | Бас
 | style="text-align:right;" | 182
 | style="text-align:right;" | B6
 | style="text-align:right;" | 266
 | style="text-align:right;" | 10110110
 |-
 | Кіші
 | style="text-align:right;" | 214
 | style="text-align:right;" | D6
 | style="text-align:right;" | 326
 | style="text-align:right;" | 11010110
 |-
 | rowspan="2" | [[KOI 8]]
 | Бас
 | style="text-align:right;" | 246
 | style="text-align:right;" | F6
 | style="text-align:right;" | 366
 | style="text-align:right;" | 11110110
 |-
 | Кіші
 | style="text-align:right;" | 214
 | style="text-align:right;" | D6
 | style="text-align:right;" | 326
 | style="text-align:right;" | 11010110
 |-
 | rowspan=2 | [[Windows 1251]]
 | Бас
 | style="text-align:right;" | 198
 | style="text-align:right;" | C6
 | style="text-align:right;" | 306
 | style="text-align:right;" | 11000110
 |-
 | Кіші
 | style="text-align:right;" | 230
 | style="text-align:right;" | E6
 | style="text-align:right;" | 346
 | style="text-align:right;" | 11100110
 |}

[[HTML]] жүйесінде бас әріп «Ж»-ны <code>&amp;#1046;</code> немесе code>&amp;#x416;</code>, ал кіші «ж» әріпін - <code>&amp;#1078;</code> немесе <code>&amp;#x436;</code> деп белгілейді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Commons|Cyrillic alphabet}}

[[Санат:Кириллица]]