Жас өспірім замандас қапа қылды...

Жас өспірім замандас қапа қылды... - Абайдың 1894 ж. жазған өлеңі. 4 тармақты 4 шумақтан тұрады. Заман ағымы тудырған пысықтардың күйкі тірлігін сынға алады. «Еңбегі жоқ, еппенен мал табам деп», «сенімі жоқ серменде» болған жастардың «тұрлау қылып ешнәрсе басқара алмай» сабыр, ардан, аялдан ада болған, іліп-жүлқып күн кешкен, болмашыға арын сатқан, сөзінде шындық жоқ, екі жақты бірдей алдаған кейпін жеріне жеткізе суреттеген. «Жас өспірім замандас қапа қылды, Сабыр, ар жоқ, аял жоқ, ілді-жүлды. Тұрлау қылып ешнәрсе басқара алмай, Сенімі жоқ серменде өңкей жынды» деп ақын сол заманның жастарына қапа болады.

Өлең 11 буынды қара өлең ұйқасымен жазылған. Алғаш 1909 ж. Сант Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайүғылының өлеңі» атты жинақта жарияланды. Туынды басылымдарында бір ғана текстологиялық өзгеріс кездеседі. 1939жылғы басылымда 4-шумақтың 4-жолы «Майын мінген бір семіз оның құны» делінсе, қалған басылымдарда бұл жол Мүрсейіт қолжазбалары, 1909 жылғы жинақ негізінде «Бір семіз ат болады оның құны» деп алынған. Өлең ағылшын, араб, қарақалпақ, қырғыз, орыс, өзбек, татар, тәжік, түрікмен, ұйғыр тілдеріне аударылған.