Мазмұнға өту

Зикр

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Зикр (араб.: ذکر‎) - еске алу, еске түсіру, жадына сақтау. Сопылықта Аллаһты еске алу, еске түсіру, оны ұмытпауды білдіреді. Араб тілінде адамды инсан, яғни ұмытшақ, ұмытқан деген ұғымды білдіреді.

Тариқатта соттардың жиналып шейх немесе пірлерінің бақылауында «Алла-Алла», «ху-ху» (ол Аллаһтың аты) «хай-хай» (Аллаһтың сипаты) сияқты тіркестерді жүйелі әрекет формасында қайталау; Зікірде кейде музыка аспаптары да қолданылатын болған. Зікірде зікір салушы (закир) зікір етілгеннен (Аллаһ) басқа барлық нәрсені ұмытып, тек Аллаһты еске түсіріп, өзін-өзі жоғалтқаны сонша, зікір салып жатқанын да білмей қалады. Сондықтан, зікір, өзін жоғалту (ғайып, әлемі, уажд) және Хақпен табысу хәлі болып табылады. Екі түрлі зікір бар. Жаһри зікірі - дауыстап, айналасындағылар ести алатын дәрежеде салынатын зікір. Мұндай тариқаттарға «жаһри тариқаты» дейді. Иасауи тариқаты жаһри болып табылады. Қожа Ахмет Иасауи жаһри тариқаттың негізін салушы ретінде танылады. Екінші - һафи зікірі, яғни өзі ғана еститін, үнсіз салынатын зікір. Маламет және Нақшбанди тариқатының зікірі - һафи (үнсіз) болған. Сондықтан оларға «һафи тариқат» дейді.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1