Каперс

Каперс (capparis spinosa) — Жерорта теңізі бұтасының бүршіктері, оларды арнайы маринадтайды да, сол күйінде калья — көжелерге, тұз көжеге, бүйректен жасалған екінші (ет) тағамдарға, салаттарға дәмқосар ретінде қолданады. Құрғақ, маринадталған және тұздалған күйінде сатылады. Ағаш, бұта не көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Тропик, субтропик аймақтарда өсетін 250-300 түр» белгілі. КСРО-да 2 түрі, оның ішінді Қазақстанда 1 түрі тікенді киеуіл өседі. Бұл- көп жылдық шала бұта. Жапырағы дөңгелектеу келген, гүлі ірі, ақ не солғын қызыл, аталығы көп. Жемісі бұршаққын тірәзді, қызғылт ет- женді жидек. Жер Орта теңізі маңында, Алдыңғы Азияда, Үндістанда, Оңтүстік Қырым, Кавказ, Орта Азияда, Қазақстанда саздауыт, қиыршық тасты, шөлді аймақта, сортаң жерлерде, Жоңғар, Іле Алатауларында, Қаратауда, Батыс Тянь-Шаньда кездеседі. Киеуілдің гүл бүршігі жеуге жарамды, жас жемісін, өркенінің ұшын сірке суында маринаттаған не тұздаған түрінде дәм-татымдық зат ретінде пайланады. Піскен жемісін шикілей де жеуге болады. Жемсінің құрамында 18% ақуыздық заттар, тұқымында 30% май, бітеу гүлінде 0,32%- тей рутин болады. Өсімдікте алколоид, капцарин бар, гүлінен бал арасы бал жинайды. Батыс және Оңтүстік Еуропада,Үндістанда,Филиппин аралдарында, Солтүстік Африка (Марокко), Солтүстік Африкада қолдан да өсіріледі.Дагестан жерінде өсетін жабайы түрлерінің кәсіптік маңызы бар.