Майлықожа Сұлтанқожаұлы
Майлықожа Сұлтанқожаұлы | |
Негізгі ақпарат | |
---|---|
Туған кездегі есімі |
Майлықожа Сұлтанқожаұлы |
Туған күні | |
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Мамандықтары |
акын, сазгер, композитор |
Аспабы |
Майлықожа Сұлтанқожаұлы, Майлықожа ақын (Қаратау, 1835-1898) — Қазақ халық ақыны, композитор, айтыскер ақын.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қазіргі Түркістан облысы, Қызылқұм жерінде туып өскен. Қожа руынан шыққан. Әкесі Сұлтанқожа мұсылманша сауатты, шағын дәулетті, көзі ашық, діндар адам болған. Майлықожа әкесінің үйретуімен сауат ашып, кейін өз бетімен көп ізденіп, заманына сай білімді алған.
Майлықожа әке-шешесінен 14 жасында жетім қалып, жоқшылық, мұқтаждық көп көрген. Ержете келе жаттап өлең айтып, өнер жолына түсу арқылы елге танылады.
Ол 20 жас шамасында өлең өнеріне бет бұрады. Ел ақындарымен кездесіп, кейін өзінің сауатын кеңейтіп, шығыс әдебиетін оқуға, оның кейбір үлгілерін жаттап айтып, таратуға қол жеткізеді. Майлықожа 1860 жылдары Сырдан қазіргі Таразға келіп, Сыпатай батырдың асында Сүйінбаймен кездесіп, онымен сөз қағыстырған. Бұл жыр бірінші рет 1929 жылы «Жаңа әдебиет» журналында басылды. Майлықожаның кейбір толғаулары 1883 жылы Ташкентте шыққан «Қырғыз хрестоматиясы» атты жинақта жарық көрген. Олар - «Райымқұлға», «Қасқыр», «Ноғай мырзаға», «Үш жігіт».
Кейбір деректерде Майлықожа Сұлтанқожаұлының өмір сүрген жылдары 1835-1898 деп берілген және оның Сарыағаш ауданында туғаны туралы мәлімет бар.
Деректі фильм
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- 2015 — “Майлықожа” (фильм) режиссері “Қалила Умаров” Өндіріс: “Қазақфильм” Шәкен Айманов атындағы