Ромбденелі жұпбалықтар отряды

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Ромбденелі жұпбалықтар отряды- денесі ромб пішінді , жалпақ . Құрық шаншары олмайды. Бұл отрядта 3 тұқымдас бар.

Мазмұны • Ромбденелі жұпбалықтар жайлы • Ромбденелі жұпбалықтардың қорек аулау үрдісі • Ромбденелі жұпбалықтардың мекен ортасы • Ромбденелі жұпбалықтардың тұқымдасы


Ромбденелі жұпбалықтардың тұқымдасы .   Ромбденелі   жұпбалықтар   тұқымдасы .  Жіпсозбақты   жұпбалықтар   тұқымдасы .   Олар  3  түрден құралған  шағын   тұқымдас .  Ромбденелілерден    айырмашылығы     олардың   созбақ    пішіні   ерекше ,  созбақтың  ұшы  жіңішке  ұзын  жіп сияқты   созылып   шығады .  Денесінде  тікенектері   жоқ   және жүзбеқанаттары   болмайды .   Аз  зерттелген ,  сирек   кездеседі .  Тұрқы     62  см-ге   дейін  жететін   бірнеше  дарақтары  Мексика   шығанағынан ауланған   мексикалық   жіпсозбақты   жұпбалықтың   өкілі   ретінде      атауға   болады .  Құрамында  8  туыс  және жүзден  астам  түрлері  бар  ірі  тұқымдас.  

Ромбденелі жұпбалықтар жайлы

Дене пішіні ромб тәріздес, табақшасы кең , үлкен көкірек жүзбеқанаттары дененің алдыңғы жағында біріне – бірі қосылады. Құйрық жүзбеқанаты кішкене немесе өзгеріп кеткен. Бұл жұпбалықтарға жасына байланысты өзгергіштік тән қасиет. Салқын , қоңырсалқын, жылы суларда кеңінен таралған. Көпшілігі жиектік суларды ұнатады, егенмен терең суларда да кездеседі. Ең ірі денелісі бұдырсаз жұпбалық, тұрқы 2,5 метрге дейін жетеді, ені – 1,5 м және салмағы 74 кг. Жұмыртқа салу арқылы көбейеді, жұмыртқаларды қошқыл мүйізденген төртбұрыш пішінді қабықша қаптайды, жұмыртқалар төсемікке мұртшалардың жәрдемімен бекінеді. Жұмыртқа салу ұзақтығы бір немесе бірнеше айға созылады , жұмыртқаларды жұп – жұбымен салады. Жұмыртқаларды басып шығару да , кейде бір жылдан астам уақытқа дейін созылады .


       Ромбденелі жұпбалықтардың қорек аулау үрдісі
         Жұп балықтар олжасының соңына түсіп,көкірек жүзбеқанаттарын қағып жүзеді. Олар күндіз толығымен тұнбаға көміліп, су түбінде тынығады.  Олардың денесіндегі реңі ызардың түсіне ұқсас болып келеді, ызардың түсі өзгерсе, дене реңі де өзгереді. Салқын және қоңырсалқын түрлерді де ұнатады.
         
             Ромбденелі жұпбалықтардың мекен ортасы 

Солтүстік Мұзды мұхит суларында – 7 түр , Қиыр Шығыста – 10 түрі бар . Қара теңізде 1 түр теңізтүлкі мекендейді . Бұл едәуір үлкен түр , оның аналығының тұрқы 125 сантиметрге дейін жетеді (аталықтары ұқсас) . Жонын бойлай ірі тікенектер ( 24 – 32 ) орналасады. Су түбіндегі омыртқасыз жәндіктерді және балықтарды жейді . Теңізтүлкі бірнеше ондаған жұмыртқа салады . Олар ұзақ дамиды ( осы түрде – 5,5 айға дейін созылады ) . Жас шабақтарының тұрқы 12 – 13 сантиметрге дейін жетеді .

      Кәсіптік  маңызы  
         Баренц   және   Ақ  теңіздерден  өзге  жақын  түр  –  жұлдызшалы жұпбалықты   кездестіруге   болаы  ,  ол  салқын  суды  ұнатады. Атлантиканың  солтүстік   бөлігінің   барлық  су   айдынында  мекендейді , әртүрлі   тереңдікте  (  900  метрге  дейінгі  )  кездесед і.  Жұмыртқа  салады. Жұмыртқалары   онша   үлкен  емес   ( 7  см ) ,  қарама  –  қарсы  жақтарында әртүрлі  ұзындықта  өскіндері  болады.  Жыртқыш ,  алуан  түрлі  балықтарды және   сан  алуан   омыртқасыз  жәндіктерді   жейді ,  оларды    иістері арқылы   іздестіріп   табады .  Кәсіптік  маңызы  жоқ. [1]
  1. Биология 8 сынып, 114 бет