Сарос
Сарос — ұзақтығы 18 жыл 11,1/3 тәулікке тең Күн мен Айдың бірдей түтылып тұратын уақыттарының арасындағы кезең. Бір саростың ішінде Күн орта есеппен 41 рет, Ай 27—29 рет тұтылады. Бұл кезең тіпті Ертедегі Грекия мен Египетте белгілі. болып, Күн мен Айдың тұтылуларын алдын ала болжап айтуға мүмкіндік берген.[1]
Сарос(ежелгі египет тілінде saros — қайталану) — Күн мен Ай тұтылуларының бірдей ретпен қайталану периоды. Мұны біздің заманымыздан бұрын өмір сүрген ғалымдар да аңғарған. Мұндай циклдер бірнешеу болса да, Сарос олардың ішіндегі негізгілерінің бірі. Тұтылулар кезінде Күн мен Айдың орны, Ай орбиталарының түйісімі дәл алғашқысындай өтеді. С. 6585,32 тәулікті немесе 18 жыл 11 күн 7 сағат 42 минутқа созылатын 223 синодтық айды, 6585,36 тәулік болатын айдаһарлық (драконды) ай мен 6585,78 тәулікке тең 19 айдаһарлық жылды қамтиды. 223 синодтық ай 19 айдаһарлық жылдан 0,46 тәулікке қысқа болғандықтан 18 жылдан кейін тұтылу жағдайы мен оның Жердегі көрінетін орны өзгереді. Күннің толық тұтылуын Жердің белгілі бір нүктесінен тек 200 — 300 жылда бір рет қана бақылауға болады.[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.
- ↑ Қазақ Энциклопедиясы, 7 том
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |