Мазмұнға өту

Сарыбауыр қарашұбар жылан

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Сарыбауыр қарашұбар жылан

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Бауырымен жорғалаушылар
Сабы: Қабыршақтылар
Кіші сабы: Жыландар
Тұқымдасы: Сарыбас жыландартәрізділер
Кіші тұқымдасы: Colubrinae
Тегі: Dolichophis
Түрі: D. caspius
Екі-есімді атауы
Dolichophis caspius
Nagy et al., 2004
Subspecies
Синонимдері

Coluber caspius

Сарыбауыр қарашұбар жылан (лат. Dolichophis caspius) — қабыршақтылар отряды, Сарыбас жыландартәрізділер тұқымдасына жататын бауырымен жорғалаушы. Сарыбауыр қарашұбар жылан далалық аймақтардағы ашық жерлерде, шөлейттерде, тау баурайларындағы жарлар мен өзендердің жағалауларында кездеседі. Тауларда теңіз деңгейінен 1500 — 1600 м-ге дейінгі биіктікке көтеріле алады. Күн жақсы қыздыратын тасты жерлерді паналап, қорегін аулайды. Сондай-ақ кемірушілердің індері мен жердің әр түрлі жарықшақтарына жасырынады. Ірі жылан, ұзындығы 2 м-ге жуық. Жас жыландарда бойлай созылған бір-екі қатар қоңыр дақтар біртіндеп құйрығына қарай жоғалады. Ересек жыландарда қоңыр дақтар жоғалып, қызыл, сарғыш, тіпті қара түске ауысады. Шапшаң жылжиды, ағашқа жақсы өрмелейді және жыралардан секіріп өте алады. Өзіне қауіп төнсе, ысылдаған дыбыс шығарып, қарсыласына қарай атылады. Ересек жыландардың адамды шағуы қауіпті емес, себебі олар — усыз жыландар. Сәуірдің ортасынан мамырдың ортасына дейін шағылысады. Маусым айында аналығы 7 — 11 жұмыртқа салады. Күндіз белсенді. Кесіртке, кемірушілер, қосмекенділер, құстар мен олардың жұмыртқаларымен және жәндіктермен қоректенеді. Сарыбауыр қарашұбар жыланның тіршілігі аз зерттелген, сирек кездеседі. Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ энциклопедиясы, 7 том