Мазмұнға өту

Семён Иванович Челюскин

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

ЧЕЛЮСКИН Семен Иванович (шамамен 1700 — 1760) — орыс поляр зерттеушісі, теңіз офицері. Мәскеу навигация (кеме жүргізу) мектебінде білім алған. 1726 — 43 ж. Балтық флотында қызмет атқарған. 1733 — 43 ж. Ұлы Солт. экспед-на қатысқан. Алдымен А.Прончищев, кейінірек Х.Лаптев отрядтарының құрамында зерттеу жұмыстарымен айналысты. 1741 ж. көктемде Хатанга өз-нен Пясина өз-не дейін құрлықпен жүріп өтіп, Таймыр түбегінің батыс жағасын картаға түсірді. Онан әрі Пясина өз-нің сағасынан Енисейдің сағасына дейін барлап шықты. 1741 — 42 ж. Туруханнан шығып, Хатанга өз-нің сағасына өтті. Бұл жолы Таймыр түбегенің бүкіл солт. жағалауын барлап, құрлықтың солт. нүктесін (7642` с.е.). анықтап, оны “Шығыс-солтүстік” мүйісі деп атады. Кейінірек Еуразияның ең солт. нүктесіне Ч. есімі берілді. Ч. Таймыр түбегінің өзендерін, Таймыр к-н, Ленадан Енисейге дейінгі теңіз жағалауларын, түбекті қоныстаған солт. халықтарының тіршілігі мен тұрмысын зерттеді. Ч-нің Азияның солт. мүйісін ашуы 18 ғ-дың аса ірі геогр. жаңалықтарының қатарына жатады.