Силлабикалық өлең
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Силлабикалық (грекше sillabe -буын)өлең өлшеміндегі ең шешуші нәрсе - буын: ырғақ пен шумақ, тармақ пен бунақ - бәрі де буынға негізделеді. Қазақ өлеңіндегі, поэзиялық қасиеттің көптен-көбі буында жатыр. Өлеңді өлең ететін ырғақ болса, қазақ өлеңіндегі күллі ырғақ буынмен үндес. Тіпті ұйқассыз өлеңнің өзін өлеңге айналдыратын бірден-бір күш, құрал осы - буын. Тоғай, тоғай, тоғай су (7) Тоғай қондым, өкінбен. (7) Толғамалы ала балта қолға алып, (12) Топ бастадым, өкінбен, (7)
(Доспамбет).
Көк қоянның қос құлағын тұндырған, (11) Көгілдірдің жез қанатын сындырған, (11) Тегеурінді болат темірдің (9) Тегеуріні өзіңсің. (7)
(Шалгез)
Міне, осылардың барлығының тармақ өлшемдері әр түрлі болғанмен, екпінге емес, буынға негізделген силлабикалық өлеңдер.
З.Қабдолов "Таңдамалы шығармалар", Алматы - 1983. 269-271 беттер.