Сочиберн түбіндегі шайқас бетінің кодын көру

{{Қарулы қақтығыс|қақтығыс=Сочиберн түбіндегі шайқас|бөлім=[[Яков III (Шотландия королі)|1488 ж. Шотландиядағы Азамат соғысы]]''|дата=[[11 маусым]] [[1488 жыл|1488]]|орын=Сочиберн өзені (Стерлингшир, [[Шотландия]])|нәтиже=Яков III-нің жеңілісі мен опат болуы|қарсылас1={{flagicon|Scotland}} [[Шотландия]]|қарсылас2={{flagicon|Scotland}} [[Шотландия]]|командир1=[[Яков III (Шотландия королі)|Яков III]]|командир3=[[Яков IV (Шотландия королі)|Яков IV]]|күштер1=Белгісіз|күштер2=Белгісіз|шығындар1=Бірталай|шығындар2=Бірталай}}

'''Сочиберн түбіндегі шайқас''' ([[Ағылшын тілі|ағыл]]. ''Sauchieburn''; ([[11 маусым]] [[1488 жыл|1488 жылы]]) — король [[Яков III (Шотландия королі)|Яков III-нің]] билігінің соңындағы [[Шотландия|Шотландиядағы]] азаматтық соғыстар кезеңіндегі негізгі шайқас.

== Соғыс алдындағы әскери қимылдар ==
1488 жылы Шотландияда Яков ІІІ-нің про-ағылшын саясатына және магнаттарға қарсы репрессияға наразы болған [[Англия|Англиямен]] шекаралас жатқан оңтүстік аймақтардағы барондардың көтерілісі лап етті. Көтерілісшілерді королдің ұлы, [[Яков IV (Шотландия королі)|Ротсей герцогы, Яков]] басқарды. Алайда, қозғалыстың нақты көшбасшылары, оңтүстік-шотланд кландарының өкілдері [[Хоум кланы|Хьюмдер]] мен [[Хепберндер]] болды. Бүлікшілер [[Линлитгоу|Линлитгоуды]] басып алып, оны өздерінің базасына айналдырды. Яков III патшаның жағында, негізінде , елдің солтүстік бөлігінің магнаттары болды. 1488 жылдың маусым айында король әскері [[Перт (Шотландия)|Перт]] пен [[Стерлинг (Шотландия)|Стерлинг]] арқылы Линлитгоуге бет бұрды. Стерлингтен оңтүстігіне қарай, әйгілі [[Бэннокберн түбіндегі шайқас]] болған жерде, Яков III-нің жолында ханзаданың әскері тосқауыл болды.

== Екі жақтың ұстанымдары ==
Король әскерінің орталық бөлігін Яков III өзі басқарды, екі қанатты солтүстік барондардың жасақтары қорғады, ал алдыңғы қатарда [[Джон Стюарт, Атолл графы|Атолл]] мен Хантли графтар бастаған таулықтар орналасты. Ханзада әскерін шотланд шекаралары, [[Лотиан]], [[Галлоуэй]] және [[Аннандейл]] жасақтары қамтыды. Алдыңғы батальондыы Хьюмдер пен Хепберндер басқарды.

== Шайқас барысы ==
Ханзада королдік [[Штандарт|байрақты]] көтерді, осылайша таққа өзінің талаптарын білдірді және жаудың жағындағы роялисттерге сенімсіздік туғызуға тырысты. Осыдан бірнеше жыл бұрын жақын туыстарының қолынан қаза болады деп болжаған Яков III-ге қатты әсер қалдырды. Патша асығыс ұрыс алаңын тастап кетті. Өрістеген шайқаста күрделі қиындықтармен ханзада әскері жеңіп шықты. Королдік әскер жеңіліске ұшырап, Стирлингке қашты. Яков III-ні жақтастары тастайды, ол жағалауға баруға тырысады, бірақ белгісіз рыцардың қолынан қаза табады. Аңызға сәйкес, патша аттан құлап, бір ауылдағы үйге таныстырылмай жеткізілді, діни қызметкерді жараланған адамға шақырылғанда, ол ханзаның жасырын жақтаушысы болып шықты да патшаны өлтірді.

== Сочиберн түбіндегі шайқастың мәні ==
Сочиберн түбіндегі шайқастың нәтижесінде [[Ренессанс|Ренессанстың]] алғашқы королі [[Яков IV (Шотландия королі)|Яков IV]] Шотландия тағына отырды.

[[Санат:Шотландия шайқастары]]