Теріскен (өсімдік)

Теріскен
	; Krascheninnikovia lanata
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Өсімдіктер;
Бөлімі:	Жабық тұқымдылар;
Табы:	Қос жарнақтылар;
Сабы:	Caryophyllales;
Тұқымдасы:	Қызылқұйрық тұқымдасы;
Кіші тұқымдасы:	Chenopodioideae;
Тайпасы:	Axyrideae;
Тегі:	Krascheninnikovia; Guldenstaedt
Species
	About 7, see text
Синонимдері
	Eurotia Adans. (nom.illeg.); Ceratoides Gagnebin (nom.rej.);

Теріскен немесе Крашенинниковия (лат. Krascheninnikovia) — Қызылқұйрық тұқымдасының (Amaranthaceae) Алабұталар тармағына (Chenopodіaceaе) жататын бір үйлі шалабұта туысы.

Қазақстанда екі түрі бар:

лат. Krascheninnikovia eversmanniana (Stschegl. ex Losinsk.) Grubov (1966) - Эверсман теріскені
лат. Krascheninnikovia ceratoides (L.) Gueldenst. (1772) - Мүйіз теріскені. Республиканың барлық өңірлерінде кездеседі.

Далалы шөл және шөлейт жерлерде, тастақты, қиыршық тасты тау бөктерінде өседі. Шілде және қыркүйек айларында гүлдейді. Биіктігі 30-80 см. Сабағы бұтақтанған. Жапырағы қандауыр, эллипс пішіндес, оны түк басқан. Гүлі ұсақ, дара жынысты. Гүлшоғыры масақ. Жемісі дәнек. Оны әсіресе түйе сүйсініп жейді. Теріскеннің құрамында 18.9-19.6%сіңімді протеин, 23-25% жасунық , 2,7% май, 8-12% күл бар. 100 кг шөбінде 81,7-92,5%(жазда 48,9-52,4%, күзде 31,3-35,4%)азық өлшемі болады. Отын ретінде де пайдаланылады.^[1]

Дереккөздер

↑ Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы. Алматы, 1987

[1] Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы. Алматы, 1987

[1]