Түз құладыны

Түз құладыны
Adult female Adult male
Амандық күйі
Least Concern (IUCN3.1)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар Жамағаты: Chordata Табы: Aves Сабы: Accipitriformes Тұқымдасы: Қаршыға тұқымдасы Тегі: Circus Түрі: Түз құладыны
Екі-есімді атауы
Circus cyaneus К.Линней, 1766
Range of C. cyaneus Үлгі:LeftlegendҮлгі:LeftlegendҮлгі:Leftlegend
Синонимдері
Circus hudsonius

Circus cyaneus

Түз құладын (лат. Circus cyaneus) – орташа денелі (300-600 г, қанатының алымы – 125 см шамасында) құладын. Аталығының негізгі реңкі – көкшіл сұрғылт, “құладындай ақ шашты” сөздер орамы содан шыққан, қанатының ұшы – қара және белі – ақ. Тұмсығы және тырнақтары – қара, көзі, балсірісі және табаны – сары. Аналығының денесі ірілеу, қанаты мен құйрығында көлденең жолақтар бар, реңі – сұр қоңыр реңкті. Жас құладындардың реңі аналыққа ұқсас. Олар тек қана үш-төрт жылдан соң ересектерше жасанады. Бүкіл солтүстік жарты шарда орныққан, Қазақстанда орманды дала зонада ұялайды, ұшып өткен кезде барлық жерлерден кездеседі. Ұясын жер шұңқырына орналастырады. Салындыдағы 2-5 ақ түсті жұмыртқаны аналығы бір ай басады, аталық оны бұл кезде қокертендіреді. Бұдан соң ата-енелері балапандарды ұяда 40 күнге дейін қоректендіреді. Негізінде наурызда – көктемде ұшып келіп, күзде – қыркүйек – қазанда ұшып кетеді. Анда-санда қыс мезгілінде де кездеседі.