Эпифитотия

Эпифитотия (эпи... және грек. phyton – өсімдік) – өсімдіктегі жұқпалы аурулардың белгілі бір мерзім мен үлкен аймақта кең таралуы. Астық таты мен қаракүйесі, картоп фитофторозы, жүзім мильдасы, алманың таз ауруы, мақта солмасы, қант қызылшасының тамыр жегісі мен церкоспорозы, т.б. – Эпифитотия түрінде пайда болатын инфекциялы аурулар. Эпифитотия әдетте көктемде немесе жаз басында байқалады. Эпифитотия ауру қоздыратын организм санының көбеюі нәтижесінде індеттің таралу ареалы мен өсімдіктердің індетке шалдығу мөлшері күрт көбейетін динам. процесс. Эпифитотия белгілі бір жағдайларда дамиды. Мыс.: а) инокулюмнің (кеселді бастама) – спора, мицелий, склероций, т.б. көп болуы; ә) ауруға бейім өсімдік сорттарының егілуі; б) кеселді бастаманың таралуы мен өсімдіктердің ауруға төзімсіз мерзімінің дәл келуі; в) кеселді бастаманың таралуы мен оның өсімдікке жұғуына қолайлы жағдай тууы, сондай-ақ егілген сұрыптарға вирулентті немесе авирулентті ауру қоздырғышы нәсілдері, биотиптері болу тән. Эпифитотия жергілікті жерден немесе көрші, сондай-ақ алыс аймақтан жел, т.б. жолдармен таралуы мүмкін. Белгілі бір аурудың Эпифитотиясы ауа райы жағдайына, агротех., шаруашылық-ұйымдастыру шараларына байланысты әр түрлі жиілікпен қайталанып отырады. Эпифитотияге қарсы күресте белгілі бір ауруға қарсы тағайындалған шаралар қолданылады.^[1]