Яблоновый жотасы

Яблоновый жотасы

Яблоновый жотасы – Байкал сыртының орталық бөлігіндегі тау жотасы; негізінен Ресейдің Чита облысының жерінде. Ұзындығы 650 км, ені 20 – 120 км. Биіктігі 1678 м. Кейбір жоталары Тынық мұхит пен Солтүстік Мұзды мұхиттың суайрығы болып саналады. Гранит, кристаллдық тақтатас және құмтастан түзілген; ежелгі мұзбасу қамтыған. Беткейлері (1200 – 1400 м-ге дейін) балқарағайлы, шыршалы-самырсынды тайга, тек оңтүстік беткейлерінде ғана қарағайлы орман өседі. Солтүстік бөлігінің шыңдары таулық тундра өсімдіктерімен және қорым тастармен жабылған.
ЯВА (Jawa) – Малайя топаралы, Үлкен Зонд аралдар тобының құрамындағы арал, Индонезия иелігінде. Ауданы 126,5 мың км2. Батыстан шығысқа қарай 1000 км-ге созыла орналасқан, жағалауы көп тілімденбеген. Ява жағалауын Үнді мұхиты, Ява, Бали т-дері мен Зонд бұғазының суы шайып жатыр. Аралда 100-ден аса жанартау бар, оның 30-ы әрекетті, жиі-жиі жер сілкінулер болып тұрады. Ең биік жері 3676 м (Семеру жанартауы). Солт. төбелі жазық. Климаты субэкваторлық муссонды. Орташа айлық температура 25 – 27С. Жылдық жауын-шашын мөлшері 1600 – 3000 мм. Мәңгі жасыл және жапырағын түсіретін тропиктік орман, тау шыңдарында бұталар мен шалғын, шығыс бөлігінде саванна мен сирек ормандар таралған. Балюран, Гунунг-Геде-Пангранго, Уджунг-Кулон ұлттық саябақтары құрылған. Жазық жерлері игерілген, жүгері, күріш, қант құрағы, кокос пальмасы, каучук ағашы өсіріледі. Мұнай кен орындары бар. Дүние жүзіндегі ең жиі қоныстанған ауданның бірі. Тұрғыны 103 млн. адам. Ірі қалалары: Джакарта, Бандунг, Сурабая.