Үкілер туысы

Үкілер туысы (Вubo) – қауырсындар түзілген «құлағы» жақсы байқалатын, ең ірі жапалақтарды біріктіретін құстар туысы. Үкілер туысына 11 түр қамтылады. Солардың бірі Қазақстанда өмір сүреді. Үкілер туысы (Вubo, bubo) - біздегі жапалақтардың бірі денелісі (салмағы -3 килоға жуық, қанатының алымы 1,8 м шамасында). Танымал жапалақ кейіпті құс. Бүкіл жабын қауырсындары сүмектенген безекті қоңыр реңді. Қызылсары көзі, бет табақшасы тік тұрған «құлақпен» аяқталады. Түнгі және іңір қараңғысында тіршілік етеді. Дауысы –баршаға жақсы таныс «уһ-уһ».

         Үкілер Еуразияда кең таралған. Қазақстанда барлық жерде өмір сүреді. Сан алуан биотоктарды – дала және шөлден биік тауларға дейін қоныстанады. Ұяларын жасырын жерлерге-таушаларға, үңгірлерге сан түрлі жаппаларға салады. Салындыдағы 2-5  ақ түсті жұмыртқаны аналығы айдан астам уақыт болады. Бұдан соң балапандардыата-енелері ұзақ уақыт, олар қанаттанғанда да қоректенеді.Үкілер негізінде ұсақ кемірушілерден,сирек те болса, құстармен қоректенеді. Орындарын ұзаққа ауыстырмай, негізінде отырықшы өмір сүреді.
     Олардың саны ешқашан көп болған жоқ, ал соңғы онжылдықта азая бастады.Бұл құстар түрі сандарының кему себебіне тәуелсіз қазір Қазақстан қызыл кітабына тіркелген және мемлекет қорғауына  алынды.