Үлкен Борсық
| Үлкен Борсық құмы | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ұзындығы | 200 км |
| Ені | 25,30 км |
| Ауданы | 3300 км² |
| Климаты | |
| Қаңтардағы орт. температура | –15°С °C |
| Шілдедегі орт. температура | 26°С °C |
| Жылдық жауын-шашын деңгейі | 150 мм |
| Орналасуы | |
| 47°29′54″ с. е. 59°34′11″ ш. б. / 47.49833° с. е. 59.56972° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°29′54″ с. е. 59°34′11″ ш. б. / 47.49833° с. е. 59.56972° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Орналасуы | Ақтөбе облысы Шалқар ауданы жерінде. |
| Lua error Module:Wikidata/media ішіндегі 4 жолында: attempt to concatenate local 'value' (a nil value). | |
Үлкен Борсық — Арал теңізінің солтүстік-батыс жағасынан Ақтөбе облысының Шалқар қаласына дейінгі аралықты қамтитын құмды алқап.
Географиялық орны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ақтөбе облысы Шалқар ауданы жерінде.
Жер бедері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ұзындығы 200 км-ден астам, ені 25-30 км (теңіз жағалауында 80 км-ге дейін кеңейеді). Ауданы 3300 км2. Мұғалжар тауы мен Шағырай үстіртіне жалғасқан батыс бөлігі ойдым-ойдым шағын көлдер мен сортаңдар тізбегінен тұрады. Құм жағалауларында қыстаулар (Ойық, Итжеміс, Ақши, Шұқыр, т.б.), қоныстар (Қабырғайтау, Сарыбұлақ, т.б.) және құдықтар (Қосшыңырау, Аққұдық, т.б.) жиі кездеседі. Жер бедері төбелі-белесті, өсімдікпен бекіген құмды жазық. Жер асты суы 1 — 25 м тереңдіктен шығады.
Геологиялық қүрылымы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізінен палеоген тау жыныстарының үгілуінен қалыптасқан, тек солтүстік-батыс бөлігі ғана жас аллювий шөгінділерінен түзілген.
Климаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қысы қатаң, жазы ыстық; қаңтардың орташа температурасы –12 — 15 С, шілдеде 25 — 26 С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 100 — 150 мм.
Өсімдігі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қоңыр топырақта жусан, жүзгін, шеңгел, изен, сексеуіл, т.б. өседі. Мал жайылымы.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том