Үндістан лотосы
| Үндістан лотосы | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nelumbo nucifera гүлі
| ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
| Nelumbo nucifera Gaertn. | ||||||||||||||
| Синонимдері | ||||||||||||||
|
Үндістан лотосы немесе Жаңғақты лотос, шамгүл (лат. Nelumbo nucifera) – лотос тұқымдасына жататын қос жарнақты, көп жылдық су өсімдігі. Негізгі таралу аймағы — Үндістан, Қытай, Жапония, Корея. Қазақстанда Жайық өзенінің, Қаракөл көлінің алабына жерсіндіру кезінде жаңа тіршілік жағдайына толық бейімделді.
Биіктігі 2 м-дей. Қысқа тамырлы, сабағы тік өседі. Ірі, жалпақ жапырағының ені 50 см-дей, ішкі жапырақтары ұсақ болады. Қызғылт гүлдері ірі, ені 20 см-дей. Тұқымынан және вегетативті (өсімді) жолмен көбейеді. Шілде — тамыз айларында гүлдеп, жемістенеді. Жемісі — конус тәрізді, көп тұқымды, қою сұр түсті.
Жаңғақты лотос — өте әдемі гүлді, реликт өсімдік, сәндік үшін өсіріледі. Шығыс елдерінде оның тұқымы, тамырсабағы тамаққа пайдаланылады. Республикадағы таралу ареалының азаюына байланысты қорғауға алынып, Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.
Үндістан лотосын буддистер діни рәсімдер үшін қолданады. Өсімдік толық жеуге жарайды (алдыңғы кезегінде тамақ ретінде ұрықтарымен топырақ жаңғақтары қолданады), ол бүкіл Оңтүстік-Шығыс Азияда түрлі тағамдар жасау үшін. Бұл көз шешек секілді өсіруге болатын саздын өсімдігі. Лотосты өсіру бізде қиын емес, бірақ оны қалай істеу керегін білу қажет.
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу] Жалпы түрі |
 Бұршағы |
 Гүлі |
 Жемісі |