Өлөне
| Лена | |
|---|---|
| |
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 4400 км |
| Су алабының ауданы |
2490000 км² |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Байкал таулары |
| • Биіктігі | 1474 м |
| • Координаттары | 53°56′ с. е. 108°05′ ш. б. / 53.933° с. е. 108.083° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Лавтев теңізі |
| • Биіктігі | 0 м |
| • Координаттары | 72°24′ с. е. 126°41′ ш. б. / 72.400° с. е. 126.683° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 72°24′ с. е. 126°41′ ш. б. / 72.400° с. е. 126.683° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| Ел | Ресей |
Лена (сах. -{Өлүөнэ}-; орыс. Ле́на) — Солтүстік-Шығыс Сібірдің ең ірі өзені. Көбінесе Саха Республикасы өңірінде ағады, Лаптевтер теңізіне құйылады. Өзен ұзындығы 4400 км (әлемде 10-шы орын). Су жиналатын алабы 2,49 млн. км²[1].
Географиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Лена өзені Сибирьдің оңтүстік-шығысында орналасқан Байкал тауларынан басталады. Солтүстікке қарай ағады. Рельеф тұрғысынан әр түрлі жерлерден ағады: таулардан, жазықтардан, тундрадан, тайгадан және батпақты жерлерден.
Өзеннің тереңдігі әр түрлі. Оның тереңдігі кейбір жерлерде 100 метрден астам.
Алабы негізінен Орта Сібір таулы үстіртінде, 500-ден астам ұсақ өзендерден тұрады. Орта ағысында аңғары 30 км-ге дейін жайылып, жағалауы батпақты келеді. Жайылмасында көптеген шағын көлдер бар. Еріген қар суы мен жаңбыр суынан толығады. Су тасығанда өзен деңгейі орта ағысында 10 — 15 м, төм. жағында 18 м-ге көтеріледі. Орташа жылдық су ағымы сағасында 17 000 м3/с. Лена және оның салалары Киренга, Вилюй, Олёкма, Алдан кеме қатынасына пайдаланылады. Усть-Куттен сағасына дейін кеме тұрақты жүреді. Басты айлақтары: Булун, Якутск, Олёкминск, Ленск, т.б. Вилюй, Мамакан СЭС-тері жұмыс істейді.
Лаптев теңізіне құяды. Оның сағасында көптеген кішкентай аудандар бар және ол көптеген кішкентай өзендерге бөлінеді.
Лена өзенінің бассейні 2 490 000 шаршы километрді құрайды. Ол көптеген кішкентай өзендерді, көлдерді және батпақты жерлерді қамтиды.
Басты салалары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Вилюй: Лена өзенінің ең ірі саласы. Ол Вилюй тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 2650 километр (1647 миля) ағып құяды. Вилюй өзенінің бассейні шамамен 454 000 шаршы километрді құрайды.
- Алдан: Лена өзенінің екінші ірі саласы. Ол Становой тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 1450 километр (901 миля) ағып құяды. Алдан өзенінің бассейні шамамен 729 000 шаршы километрді құрайды.
- Оленек: Лена өзенінің сол жақ жағасындағы ірі саласы. Ол Оленек тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 2250 километр (1398 миля) ағып құяды. Оленек өзенінің бассейні шамамен 217 000 шаршы километрді құрайды.
- Чона: Лена өзенінің оң жақ жағасындағы ірі саласы. Ол Становой тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 800 километр (497 миля) ағып құяды. Чона өзенінің бассейні шамамен 45 000 шаршы километрді құрайды.
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
.jpg)
_09.JPG)
.jpg)
.JPG)
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ http://water-rf.ru/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%BE%D0%B1%D1%8A%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B/75/%D0%9B%D0%B5%D0%BD%D0%B0
Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||
 |
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Lena River |