Александр Абрамович Воскресенский
Александр Абрамович Воскресенский (25 қараша 1809, Торжок — 21 қаңтар 1880, Санкт-Петербург)- орыс химигі, орыс химия атасы ретінде танылған.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]"Орыс химиясы мен орыс химиктерінің атасы" атанған атақты химик Александр Абромович Воскресенский 1809 жылы 25 - қарашада Тверь губерниясы Торжок қаласында Торжок шіркеу қызметкері Абрамий Ивановтың отбасысында дүниеге келді. Александр алтыға қадам басқан шағында оның әкесі (1814) дүние салды да, анасы үш бірдей жас баламен жесір қалды. Ол кезде тұрмыстың ауыр кезеңдері болатын, оның анасы өмірдің бар ауыртпалығын арқалай жүріп, жас балаларын тәрбиеледі. 1818 жылы Александр інісі екеуі Торжок діни училищесіне қабылданып, бұл училищені 1823 жылы ойдағыдай бітірді де сол жылы Тверь діни семинариясына көшірілді. Мұнда да ол "қазына есебінен" оқыды. 1832 жылы А.А.Восресенский діни семинарияныүздік бітірді. Оны алда діни мансап күтіп тұрған болатын, егер оқуын ілгері жалғастырамын десе, діни академияға және басқа оқу орындарына түсуге де толық ерікті еді. Діни семинарияны үздік бітіргендіктен, оған діни академияға және басқа оқу орындарына түсуге де толық ерікті еді. Діни семинарияны үздік бітіргендіктен, оған діни академиға түсуге де кеңес берілді. Бірақ ол дін долын қумай, 1832 ж күзде жолдастары мен жанашыр жақындарының кеңесі бойынша жалпы білімін жалғастыру мақсатында Петербургке келді.
Ол халыққа білім беру мәселесін жатайынан армандап, мұғалімдік мамандықты ұнататын. 1832 жылы А.А. Воскресенский Петербург Бас педогогтік институтына оқуға түсіп, жоқшылық пен өмір ауыртпалығын арқалай жүре, 1836 жылы оны бірінші разряд бойынша алтын медальмен бітірді. Оны озат студент есебінде институтта қалдырып, профессорлық атаққа дайындау және ғылымға жетілу үшін шетелге жіберді. Ол Германияға барады, алғаш Берлинде болып, атақты Э. Митчерлихтың, Г.Розенің және Р. Магнустың лекцияларын тыңдады.
А.А.Воскресенский химиядан Петербургте дайындалған бірінші професоор еді. Оның үстіне ол бірқатар тамаша ғылыми жаңалықтар ашуы нәтижесінде даңқы жайылған адам. Атап айтқанда ол хинион мен шай құрамындағы негізгі заттың бірі - теоброминді ашты.
1861жылдан бастап А.А.Восресенский университетте физика - математика факультетінің деканы болып сайланды.
А.А.Воскресенский педагогтік және әкімшілік жұмыстардың көптігіне қарамастан, өндірістік мәні бар отандық табиғи байлықтарды зерттеу мәселесіне үлкен мән берді, Россияны әр жерінен шығатын тас көмірді зерттеу жұмыстарымен айналысып, оны тиімді өндіру жөнінде көптеген құнды ұсыныстар жасады.
А.А.Воскресеский Ресейде жергілікті химик кадрлерін дайындауда зор еңбек етті.
1880 жылы 21 - қаңтарда А.А.Воскресенский Петербургте қайтыс болды.