Алғашқы жаһандық төңкеріс

"Алғашқы жаһандық төңкеріс" - ["The First Global Revolution"] - Рим клубының баяндамасы, осы ұйымның атынан, оның президенті А.Кинг пен бас хатшысы Б.Шнайдер жазған. Оны дайындау жөніндегі шешім 1989 ж. Ганновер қаласында, әлемдегі жағдайларды қайта саралап, соның негізінде клубтың міндеттерін қайта анықтау жөнінде мәселе көтерілген Рим клубы мәжілісінде қабылданды. Нәтижесінде ұйым басшылары осы ұйым тарихында бірінші болып "Алғашқы жаһандық төңкеріс" атты баяндама жасап, оны 1991 ж. жариялады. Баяндама авторлары әлемдегі өзекті мәселелердің алғышартын анықтаған (1972 ж.) алғашқы баяндамадан бері жиырма жылдай уақыт өтсе де, қазіргі жаһандық мәселелер де сол күйінде қалып отырғандығын айтады. Сонымен қатар, аса көңіл бөлуді қажетсінетін мәселелер көбейді. Көптеген өзекті мәселелердің арасынан олар тез арада шешілуі тиіс үш мәселені атап көрсетті: әскери экономиканы өзгерту және оны бейбіт арнаға бұру; ауа райының күрт жылып кетпеуі үшін энергия тұтынуды қайта құру; әлемнің даму қарқынына әсер етіп, дамуы кенже қалып келе жатқан мемлекеттерге қол ұшын беру. Баяндамада тарихтағы жеке тұлға рөліне, этикалық мәселелерге, әлеуметтік үрдістерді басқару мәселелеріне баса назар аударылған. Әртүрлі экономикалық жүйелер сын көзбен қаралып, қазіргі мемлекеттік және халықаралық басқару құрылымдарының тиімсіздігі тілге тиек етілген. Сонымен қатар бейресми ұйымдар мен қоғамдық бірлестіктердің рөлі жоғары бағаланады. Нарықтық экономиканың және онымен байланысты демократияның кемшіліктері мен жақсы тұстарын саралай келіп, римдік клубтың мүшелері "басқаларын айтпағанда, демократия - жүйелердің ең жаманы" деген У.Черчилл пікірімен келісетіндіктерін мойындайды. "Таңдау жаман мен ең жаманның арасында болғалы тұр, осыны түсініп әлемдік қауымдастық жалпы күрделі мәселелерді бірлесіп қана шеше алатынын түйсінуі керек", - дейді олар.